Trong gần một tháng qua, nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu và các loại gia vị đã gặp khó khăn khi xuất khẩu sang châu Âu. Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu này đã gây ra những thiệt hại đáng kể cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành hàng rau quả tươi.
Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với nguy cơ mất thị phần vào tay đối thủ cạnh tranh do không thể xuất khẩu hàng hóa đúng tiến độ. Một số doanh nghiệp tại TP.HCM đã phải tiêu hủy hàng chục tấn hàng rau quả tươi do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Điều này không chỉ gây ra thiệt hại về kinh tế mà còn làm tăng lo ngại về việc mất khách hàng và thị phần.
Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận, cho biết rằng các doanh nghiệp trong tỉnh Lâm Đồng đã hợp tác với doanh nghiệp tại TP.HCM để xuất khẩu thanh long sang châu Âu. Tuy nhiên, gần một tháng qua, việc xuất khẩu bị tắc nghẽn do vướng mắc về thủ tục. Điều này đã khiến cho nhiều sản phẩm bị hư hỏng và phải tiêu hủy, gây ra thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp.
Không chỉ thanh long, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) đã gửi công văn đến Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phản ánh tình trạng này. Đại diện VPSA cho biết rằng lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính khoảng 250 tấn.
Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu này là do việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm được chuyển từ Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sang cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu.
Trước tình hình này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết rằng Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại. Sở cũng đã có công văn khẩn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.
Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu. Hy vọng rằng với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu sẽ sớm được tháo gỡ, giúp các doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại và ổn định sản xuất kinh doanh.
