Trong nỗ lực vươn lên tạo lập vị thế mới trên bản đồ tài chính toàn cầu, Việt Nam đang tích cực xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC). Với Nghị quyết về thành lập IFC đã được thông qua, nhiều cơ chế và chính sách đột phá về thuế, đất đai, nhân lực và dịch vụ tài chính đã được đưa ra. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tầm nhìn này, thành phố Hồ Chí Minh cùng các cơ quan Trung ương cần có lộ trình triển khai cụ thể và hành động nhanh chóng.
Thành phố Hồ Chí Minh đã gửi báo cáo đến Chính phủ về kế hoạch xây dựng IFC, bao gồm khu vực quy hoạch với tổng diện tích 783 ha tại phần lớn phường Sài Gòn và Khu đô thị Thủ Thiêm. Dự án này có tổng mức đầu tư sơ bộ lên tới khoảng 172.000 tỷ đồng, tương đương 7 tỷ USD. Trong đó, 719 ha là diện tích mặt đất và 64 ha là mặt sông Sài Gòn. Giai đoạn đầu sẽ tập trung phát triển khu lõi 9,2 ha tại Thủ Thiêm, dự kiến là nơi đặt trụ sở của các cơ quan quản lý, giám sát và tài phán chuyên ngành tài chính.
Để triển khai dự án, thành phố đang hoàn tất hồ sơ trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, thành phố cũng đang xây dựng đề án phát triển nguồn nhân lực cho IFC, hướng tới tạo dựng đội ngũ có năng lực điều hành, quản lý các thiết chế tài chính hiện đại. Thành phố đã dự thảo năm chương trình đào tạo khung triển khai từ năm 2025 và cử cán bộ đi khảo sát mô hình tại nước ngoài.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng cần sớm thành lập Ban Quản lý Trung tâm Tài chính quốc tế, hoạt động theo mô hình đặc thù với thẩm quyền rõ ràng, độc lập với bộ máy hành chính truyền thống. Cơ quan này sẽ đóng vai trò đầu mối trong công tác quy hoạch, cấp phép, giám sát và điều phối toàn bộ hoạt động của IFC.
Về huy động vốn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Huy Hoàng đề xuất rằng thành phố nên chia nhỏ IFC thành các cấu phần đầu tư có khả năng sinh lời hoặc có tính công ích rõ ràng. Việc phân chia này giúp xác định rõ đối tượng đầu tư, dễ triển khai PPP hoặc FDI, phù hợp với từng mục tiêu cụ thể. Ông cũng đề xuất thành phố cần đẩy mạnh huy động vốn qua các kênh tài chính truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm…; đồng thời phát triển các công cụ tài chính hiện đại như quỹ đầu tư hạ tầng chuyên biệt, trái phiếu xanh (Green Bonds)…
Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban Kinh tế-Tài chính của Quốc hội, Trợ lý Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thành phố đã chủ động tiếp cận các tổ chức tài chính trong và ngoài nước để tìm kiếm, thu hút nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyển chọn, đào tạo và thu hút nhân tài trong và ngoài nước bằng chính sách phù hợp, hiệu quả và bền vững.
Dự án Trung tâm Tài chính quốc tế là một cơ hội lớn để Việt Nam nâng cao vị thế trên bản đồ tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống và sự hỗ trợ từ các chuyên gia, tổ chức tài chính quốc tế.
