Trung tâm trải nghiệm cho trẻ em – Làng Háo Hức, gần đây đã trở thành tâm điểm của dư luận sau khi phụ huynh đưa ra các cáo buộc về điều kiện không đảm bảo và dịch vụ không tương xứng với mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một chương trình ngắn ngủi chỉ hơn một tuần. Các vấn đề được nêu ra bao gồm điều kiện vệ sinh kém, đặc biệt là nhà vệ sinh không sạch sẽ và thiếu nước, điều kiện ăn ở không đảm bảo, tình trạng bắt nạt trong nội bộ, và đội ngũ chăm sóc dường như thiếu quan tâm đến học viên. Những tiết lộ này đã gây ra một làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng phụ huynh và đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về chất lượng của các chương trình ngoại khóa và hoạt động giải trí dành cho trẻ em tại các đô thị.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là một thời gian then chốt để trẻ em phát triển toàn diện, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, xu hướng ngày càng nhiều trẻ em dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội đang dẫn đến những hệ lụy như béo phì, trầm cảm, và cô đơn. Do đó, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa phù hợp cho trẻ em là cực kỳ cần thiết để khuyến khích sự phát triển lành mạnh và cân bằng.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã thành công trong việc xây dựng những không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình “sân chơi phế liệu” (junk playground) cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm, khuyến khích sự sáng tạo và học hỏi qua trải nghiệm thực tế. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền địa phương tổ chức cung cấp cho trẻ em nhiều hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp, tạo cơ hội cho tất cả trẻ em tham gia mà không phải lo lắng về gánh nặng tài chính.
Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng có nhiều hoạt động và sáng kiến được duy trì, nhưng điều quan trọng là cần tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công quan trọng dành cho trẻ, như thư viện, bảo tàng, và công viên. Cần có một cuộc cách mạng trong cách quản lý và vận hành những địa điểm này, biến chúng thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động và sáng tạo.
Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên, và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em, không chỉ là trông trẻ đơn thuần mà còn là sự trao truyền văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ. Điều này sẽ góp phần xây dựng một cộng đồng vững mạnh và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ em trong tương lai.
