Thị trường nông sản Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức và biến động lớn. Một trong những điểm đến quan trọng để hiểu rõ hơn về tình hình là Chợ Đầu mối Nông sản Thủ Đức, thành phố Thủ Đức, TPHCM. Tại đây, nhóm phóng viên đã ghi nhận thực trạng nhiều người dân nhặt rau củ phế phẩm về để chăn nuôi. Không chỉ người dân, một số sạp hàng trong chợ cũng tham gia vào việc nhặt và tái bán thực phẩm rác này.
Tình trạng trên cho thấy sự khó khăn trong việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn nông sản, đặc biệt là các sản phẩm rau củ. Đồng thời, nhiều loại trái cây trong nước đang giảm giá mạnh ngay từ đầu vụ và mất sức cạnh tranh trước trái cây nhập khẩu từ nước ngoài. Thị trường trái cây đang trở nên đông đúc với sự hiện diện của các sản phẩm nhập khẩu, khiến cho các loại trái cây nội địa gặp nhiều khó khăn.
Không chỉ thị trường nội địa, xuất khẩu nông sản của Việt Nam cũng gặp nhiều thách thức. Trong 11 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu rau quả của Việt Nam ước đạt 3,5 tỷ USD, giảm 0,6% so với cùng kỳ năm trước. Sự sụt giảm này một phần do ảnh hưởng của việc Trung Quốc siết chặt nhập khẩu một số mặt hàng nông sản từ Việt Nam.
Trong bối cảnh khó khăn đó, một số loại nông sản bắt đầu có dấu hiệu tăng giá. Điển hình là giá chanh, sau khi nhiều hộ dân đã chặt cây chanh làm củi vì giá quá thấp, nay đã tăng vọt. Ngược lại, giá cam giảm ngay từ đầu vụ, cho thấy sự bất ổn trong giá cả và khó khăn cho người nông dân.
So sánh với thị trường quốc tế, giá lợn hơi bình quân tại Trung Quốc cao hơn Việt Nam khoảng 20.000 đồng/kg và dự kiến tiếp tục tăng. Điều này mở ra cơ hội cho Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu thịt lợn sang Trung Quốc trong thời gian tới. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và người nông dân cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn và yêu cầu nhập khẩu khắt ke của thị trường này.
Một vấn đề khác gây lo ngại cho ngành nông sản Việt Nam là tình trạng giá mít Thái giảm sốc. Chỉ trong vòng hai tháng, giá mít đã giảm tới 35.000 đồng/kg. Nguyên nhân là do thương lái Trung Quốc ngừng thu mua, khiến cho thị trường mít Thái陷入 trạng thái khó khăn.
Ngoài ra, nguy cơ “sập” thị trường nông sản vì cỏ kế đồng cũng là một thách thức lớn mà ngành nông nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt. Cục Bảo vệ Thực vật đã cảnh báo về nguy cơ của loại cỏ dại này, coi nó là đối tượng kiểm dịch thực vật của Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Sự xâm nhập của cỏ kế đồng có thể gây ra những tổn hại rất lớn đến sản xuất nông nghiệp, môi trường và thậm chí là đẩy lùi các thị trường xuất khẩu nông sản của Việt Nam.