Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Trong đó, biến đổi khí hậu đang diễn ra với tốc độ nhanh và mức độ nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế – xã hội của người dân ở khu vực này. Tình hình dịch bệnh, đặc biệt là đại dịch COVID-19, cũng đã gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sinh kế của đồng bào DTTS. Ngoài ra, di cư tự do, buôn bán người, tội phạm và khủng bố là những vấn đề an ninh đáng quan ngại, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt và giải pháp căn cơ.
Những thách thức này không chỉ tác động tiêu cực đến an ninh mà còn gây trở ngại cho sự phát triển bền vững ở khu vực DTTS. Chúng làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói, bất bình đẳng và hạn chế cơ hội phát triển của người dân ở khu vực này. Để giải quyết những thách thức này một cách hiệu quả, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ và chính sách đồng bộ từ các cấp chính quyền. Những chính sách này cần phải toàn diện, không chỉ tập trung vào việc xử lý các vấn đề an ninh mà còn phải gắn với việc cải thiện điều kiện kinh tế – xã hội, bảo đảm an sinh và ổn định cho người dân DTTS.
Đặc thù của từng vùng DTTS cần được quan tâm và lồng ghép trong quá trình xây dựng và thực thi các chính sách. Điều này có nghĩa là các giải pháp cần phải được tùy chỉnh dựa trên điều kiện thực tiễn, văn hóa và nhu cầu cụ thể của từng cộng đồng dân tộc thiểu số. Chỉ khi có những chính sách như vậy, các vùng DTTS mới có thể vượt qua được những thách thức an ninh phi truyền thống và tiếp cận được với các cơ hội phát triển bền vững.
Bảo đảm an sinh, ổn định và phát triển bền vững ở khu vực DTTS không chỉ là một mục tiêu phát triển mà còn góp phần bảo vệ an ninh quốc gia. Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng và phức tạp, việc củng cố an ninh và phát triển ở các khu vực dễ bị tổn thương như DTTS đang trở thành một ưu tiên quan trọng trong chính sách an ninh và phát triển của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Cuối cùng, để thực sự đảm bảo an ninh và phát triển bền vững cho vùng DTTS, cần có sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, cũng như sự đồng thuận và hỗ trợ của cộng đồng dân tộc thiểu số. Mọi nỗ lực cần được định hướng nhằm tăng cường khả năng tự lực và tự vệ của người dân, cùng với đó là xây dựng một môi trường an ninh và ổn định để phát triển kinh tế – xã hội một cách bền vững.
