Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước những thách thức và cơ hội mới trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế một cách bền vững. Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF), TS. Cấn Văn Lực – Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia – đã đưa ra những nhận định sâu sắc về vấn đề này.
TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng việc xác định đúng “bối cảnh mới” cho kinh tế Việt Nam trong trung và dài hạn là hết sức quan trọng. Ông cảnh báo về sự gia tăng của rủi ro bất định toàn cầu và những thách thức mà Việt Nam cần vượt qua để đạt được mục tiêu tăng trưởng. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng thế giới vẫn còn những thuận lợi cơ bản mà Việt Nam có thể tận dụng, bao gồm sự phát triển của khoa học – công nghệ, sức chống chịu của kinh tế toàn cầu và Việt Nam đã được cải thiện sau đại dịch, và cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái định hình.
Về tăng trưởng kinh tế, TS. Cấn Văn Lực cho rằng Việt Nam cần gắn tăng trưởng cao với bền vững trên 4 trụ cột: Kinh tế, chính trị, xã hội và môi trường. Để đạt được điều này, ông đề xuất giảm tỷ lệ đầu tư toàn xã hội xuống còn 37% GDP và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. TS. Lực phân tích rằng tăng trưởng của Việt Nam vẫn dựa nhiều vào vốn, trong khi năng suất lao động và yếu tố năng suất tổng hợp (TFP) còn đóng góp thấp.
Ông kiến nghị nâng tốc độ tăng năng suất lao động lên ít nhất 6,5 – 7%/năm trong giai đoạn 2026–2030 và tăng tỷ trọng đóng góp của TFP lên 55 – 60% đến năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, TS. Lực đề xuất đổi mới mô hình tăng trưởng bằng cách thực hiện “3I đồng thời” (Đầu tư – Nhập công nghệ – Đổi mới sáng tạo) và huy động nguồn lực từ thể chế và trong dân.
TS. Lực cũng nhấn mạnh việc chống lãng phí và tiết kiệm nguồn lực cần được đưa vào chiến lược quốc gia. Cuối cùng, ông lưu ý về nguy cơ khủng hoảng bong bóng khi tăng trưởng nóng và đề xuất các giải pháp để kiểm soát thị trường tài chính và bất động sản.
Nhìn chung, TS. Cấn Văn Lực đã đưa ra những quan điểm và giải pháp quý giá cho việc tái cấu trúc tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong bối cảnh mới. Việc thực hiện các giải pháp này sẽ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững và hiệu quả cao hơn trong tương lai.
