Ngày 17/7 vừa qua, chị N., 38 tuổi, cư trú tại Hà Nội, đã nhận được một cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chị chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thực hiện theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Công an TP Hà Nội vừa đưa ra cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới, được gọi là “bắt cóc online”, trong đó các đối tượng giả danh công an để đe dọa và tống tiền các học sinh, sinh viên. Mới đây, cơ quan chức năng đã thành công giải cứu một sinh viên năm nhất bị bắt cóc và bị yêu cầu chuộc 250 triệu đồng.

Sự việc bắt đầu vào chiều ngày 26/7, khi sinh viên T., 18 tuổi, nhận được điện thoại từ một người lạ, nói rằng cậu đang liên quan đến một đường dây rửa tiền và yêu cầu tải ứng dụng ‘ZOOM WORKPLACE’. Sau đó, T. bị các đối tượng yêu cầu ra một khách sạn để “làm việc” và không được liên lạc với bất kỳ ai, đồng thời phải soạn một tin nhắn yêu cầu bố mẹ chuyển 250 triệu đồng. Lo sợ, T. đã làm theo yêu cầu của các đối tượng.

Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác và tuyên truyền cho người thân, bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Cơ quan công an khẳng định sẽ không gọi điện yêu cầu chuyển tiền hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra, mà sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập. Do đó, người dân cần thận trọng và không làm theo yêu cầu của các đối tượng lạ mặt.

Nhà trường cũng được khuyến nghị đẩy mạnh tuyên truyền và cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo cho học sinh, sinh viên. Điều này giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng tránh các loại tội phạm lừa đảo, đặc biệt là hình thức “bắt cóc online” đang ngày càng phổ biến.

Trước đó, công an Hà Nội đã nhiều lần cảnh báo về các hình thức lừa đảo qua điện thoại, mạng xã hội và yêu cầu người dân cần cảnh giác. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng kêu gọi người dân tích cực cung cấp thông tin về các đối tượng lừa đảo để phục vụ công tác điều tra và xử lý.

Một thủ đoạn lừa đảo mới đang nhắm vào những người trẻ tuổi, đặc biệt là học sinh, sinh viên trên cả nước. Kẻ lừa đảo giả mạo công an, tự xưng là cán bộ công an, gọi điện thông báo rằng nạn nhân dính líu đến vụ án nghiêm trọng như buôn bán ma túy, rửa tiền. Sau đó, chúng yêu cầu nạn nhân tự dàn cảnh bị bắt cóc, gửi hình ảnh và video cho gia đình để đe dọa và ép buộc chuyển tiền.

Cụ thể, vào cuối tháng 7, Công an phường Lý Thường Kiệt, tỉnh Ninh Bình, đã nhận được tin báo của gia đình anh Đặng về việc con gái 18 tuổi đang bị bắt cóc. Kẻ lạ mặt yêu cầu chuyển khoản ngay 300 triệu đồng. Tuy nhiên, sau hơn hai giờ lần theo manh mối, cảnh sát đã phát hiện con gái anh Đặng đang tự giam mình trong một nhà nghỉ ở phường Kim Bảng.

Thủ đoạn lừa đảo này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Tại Australia, cảnh sát đã ghi nhận có 1.172 vụ ‘bắt cóc online’ vào năm 2019. Tại Mỹ, FBI đã phát giác kiểu lừa đảo này từ những năm 2010.

Để tránh trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo này, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên cần tự trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất nếu gặp phải tình huống tương tự.

Bên cạnh đó, cơ quan công an cũng khuyến cáo người dân tuyệt đối không gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra như lời kẻ gian dụ dỗ. Trong quá trình điều tra, cảnh sát gặp nhiều khó khăn do kẻ lừa đảo sử dụng ứng dụng nhắn tin được mã hóa, kỹ thuật thay đổi số điện thoại. Do đó, việc phòng ngừa và nâng cao cảnh giác là rất quan trọng.

Kẻ lừa đảo thường nhắm vào những người trẻ tuổi ít kinh nghiệm sống, ít va vấp xã hội. Chúng lợi dụng tâm lý sợ hãi và tạo ra những tình huống giả để ép buộc nạn nhân chuyển tiền.

C02 Bộ Công an đã cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo này và khuyến cáo người dân cần cẩn thận khi nhận được cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần tỉnh táo và không mắc bẫy của kẻ lừa đảo. Nếu có bất kỳ nghi vấn nào, người dân có thể liên hệ với cơ quan công an gần nhất hoặc trang web chính thức của Bộ Công an để được hỗ trợ và tư vấn.

Công an tỉnh Phú Thọ vừa thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với Đỗ Đông Hưng, 39 tuổi, và 6 cá nhân khác liên quan đến một đường dây tội phạm chuyên lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các bị can còn lại gồm Phan Bá Huỳnh, 32 tuổi; Nguyễn Hải Long, 24 tuổi; Nguyễn Văn Chung, 32 tuổi (cùng ngụ tại Thái Nguyên); Bùi Văn Hưng, 24 tuổi, ngụ tại Bắc Ninh; Trịnh Thị Thu Uyên, 34 tuổi, ngụ tại Đồng Nai; Nguyễn Hồng Phi, 24 tuổi, ngụ tại Nghệ An.

Cùng ngày, cơ quan chức năng cũng đã triệu tập 2 nghi can là Phạm Thị Huyền Trang, 16 tuổi, ngụ tại Hải Phòng, và Lương Thị Liệu, 18 tuổi, ngụ tại Bắc Ninh, để làm rõ hành vi liên quan. Theo kết quả điều tra, đường dây lừa đảo này bao gồm khoảng 25-30 người Việt Nam do Đỗ Đông Hưng lãnh đạo, hoạt động tại khu vực Phnom Penh, Campuchia.

Nhóm này chuyên sử dụng các ứng dụng như “Tình yêu 2.1”, “Kết nối yêu thương” để lừa đảo người trong nước. Đỗ Đông Hưng đã phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong nhóm và trả lương khác nhau. Nhóm “cào khách” chịu trách nhiệm làm quen, kết bạn qua mạng xã hội với phụ nữ trung niên, sống đơn thân. Chúng thường sử dụng tài khoản Telegram giả danh người đàn ông thành đạt, có ngoại hình ưa nhìn để dễ tiếp cận.

Sau khi tạo dựng mối quan hệ tình cảm, chúng bắt đầu lôi kéo nạn nhân tham gia hoạt động đầu tư, quay số trúng thưởng, đặt cược trực tuyến. Ban đầu, chúng sẽ chuyển tiền lãi để dụ “con mồi” nạp thêm tiền. Tiếp theo, nhóm “giết khách” sẽ tiếp nhận thông tin của nạn nhân từ nhóm “cào khách” để thực hiện các thao tác kỹ thuật khiến họ không thể rút tiền.

Đồng thời, chúng đưa ra các yêu cầu nộp thêm phí nếu muốn rút tiền lãi để từ đó dẫn dụ, “móc sạch tiền” của nạn nhân. Khi con mồi cạn kiệt tài chính, chúng cắt đứt liên lạc, xóa dấu vết. Từ các tài liệu trinh sát thu thập được, ngày 16/7, Phòng Cảnh sát hình sự đã triển khai các tổ công tác tại nhiều tỉnh thành để truy xét.

Bước đầu, công an xác định ổ nhóm này đã lừa đảo, chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng của nạn nhân. Công an đề nghị các nghi phạm còn lại trong đường dây lừa đảo đến Phòng cảnh sát hình sự đầu thú, hưởng sự khoan hồng. Công an Phú Thọ đang tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án.

Được biết, đây là một trong những đường dây lừa đảo qua mạng xã hội đã bị phát hiện và triệt phá trong thời gian gần đây. Lừa đảo qua mạng xã hội đang trở thành một vấn đề nhức nhối, gây ảnh hưởng đến nhiều người dân.

Công an tỉnh Phú Thọ kêu gọi người dân cần cảnh giác và không trở thành “con mồi” của những kẻ lừa đảo. Nếu có nghi vấn hoặc thông tin về các hoạt động lừa đảo, người dân có thể liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ và bảo vệ. Công an Việt Nam đang nỗ lực để ngăn chặn và xử lý các vụ lừa đảo, đảm bảo an toàn cho người dân.

Trong thời gian gần đây, thủ đô Hà Nội đã chứng kiến nhiều vụ việc sinh viên từ các trường đại học trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo. Chúng sử dụng chiêu thức giả danh cơ quan Công an qua điện thoại để thực hiện hành vi phạm tội của mình. Không dừng lại ở đó, những kẻ này còn tiến hành “bắt cóc online” nhằm tạo ra áp lực buộc người thân của nạn nhân phải chuyển tiền để “chuộc” con em mình.

Mới đây, tại phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội, Công an đã kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo. Trong vụ việc này, kẻ lừa đảo đã giả danh Công an và đe dọa một nữ sinh nhằm thực hiện kế hoạch “bắt cóc online”. Rất may là cơ quan chức năng đã vào cuộc và ngăn chặn kịp thời, tránh gây ra những hậu quả xấu cho gia đình và nạn nhân.

Những vụ việc này một lần nữa làm dấy lên vấn đề về sự cần thiết phải nâng cao cảnh giác của sinh viên và người dân trước những chiêu thức lừa đảo ngày càng tinh vi của kẻ xấu. Đồng thời, nó cũng thể hiện sự cần thiết của sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng và các cơ sở giáo dục trong việc phòng chống và ngăn chặn những hành vi lừa đảo.

Trước tình hình này, Công an thành phố Hà Nội và các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm phòng ngừa và đấu tranh chống lại những hành vi lừa đảo. Người dân, đặc biệt là giới trẻ, cần được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để nhận biết và phòng tránh những chiêu thức lừa đảo qua điện thoại và trực tuyến.

Chúng ta hy vọng rằng với sự vào cuộc tích cực của cơ quan chức năng và sự cảnh giác cao của người dân, những vụ việc lừa đảo sẽ giảm thiểu, góp phần xây dựng một môi trường sống an toàn và lành mạnh cho tất cả mọi người.

Như trường hợp mới đây, nhờ sự can thiệp kịp thời của Công an phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội, một nữ sinh viên đã tránh được kế hoạch “bắt cóc online” do kẻ giả danh Công an thực hiện. Sự việc này cho thấy sự cần thiết của sự hoạt động tích cực của cơ quan Công an trong việc đảm bảo an ninh trật tự và an toàn xã hội.

Ngày 19/7, Cơ quan điều tra Công an thành phố Đà Nẵng đã phát thông báo khẩn tìm kiếm các cá nhân trở thành nạn nhân trong vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đây là vụ án do Nguyễn Việt Hoàng, sinh năm 1997, trú tại xã Triệu Phong, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, thực hiện.

Theo thông tin từ cơ quan chức năng, Nguyễn Việt Hoàng đã sử dụng nhiều số sim điện thoại từ các nhà mạng khác nhau để đăng ký và tạo ra các tài khoản Facebook giả mạo. Các tài khoản này có sự tương đồng đáng kể với các tài khoản Facebook thực sự của những người đang du học ở nước ngoài. Sau đó, hắn đã sử dụng những tài khoản giả mạo này để nhắn tin cho người thân đang sinh sống tại Việt Nam, với nội dung chính là đề xuất đổi tiền ngoại tệ để có thể hưởng hoa hồng.

Với thủ đoạn tinh vi và xảo quyệt, Nguyễn Việt Hoàng đã thực hiện hàng chục vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên khắp cả nước, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến đầu tháng 6. Riêng tại thành phố Đà Nẵng, đã xác định được hai trường hợp bị hại, với tổng số tiền bị chiếm đoạt lên đến hơn 1,3 tỷ đồng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Đà Nẵng đang tích cực kêu gọi và khẩn cầu các nạn nhân của Nguyễn Việt Hoàng liên hệ với Phòng Cảnh sát hình sự để được hướng dẫn và hỗ trợ trong việc giải quyết vụ việc. Thông tin liên lạc cụ thể sẽ được cơ quan công an thông báo công khai để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận và giải quyết.

Đối với những cá nhân cho rằng mình có thể là nạn nhân trong vụ lừa đảo này, vui lòng liên hệ với Phòng Cảnh sát hình sự để được hỗ trợ.

Như vậy, cảnh sát thành phố Đà Nẵng đang mở rộng điều tra và kêu gọi sự hợp tác từ công luận để nhanh chóng làm rõ vụ việc, đồng thời hỗ trợ những người bị hại.

Một trường hợp bị lừa đảo qua mạng với số tiền lên đến gần 1,5 tỷ đồng đã được một người dân tại Hà Tĩnh trình báo cơ quan chức năng. Người này đã bị đối tượng giả danh cán bộ điện lực gọi điện và yêu cầu thực hiện các thao tác sử dụng dịch vụ về điện qua đường link lạ. Ngay sau đó, tài khoản ngân hàng của người này đã bị chiếm quyền kiểm soát và bị chiếm đoạt số tiền trên.

Sự việc này một lần nữa gióng hồi chuông cảnh báo về sự phức tạp của tội phạm lừa đảo trên không gian mạng. Đặc biệt, thủ đoạn của đối tượng không hề mới nhưng vẫn có nhiều người mắc bẫy. Ông Nguyễn Đình Hiếu, Đội trưởng Đội Quản lý điện lực khu vực Thạch Hà, cho biết đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền đến khách hàng về việc cảnh giác các hành vi lừa đảo liên quan đến dịch vụ của ngành điện. Tuy nhiên, vẫn xảy ra tình trạng khách hàng bị đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Trước đó, vào tháng 3 năm nay, một người dân tại Hà Tĩnh cũng đã bị lừa đảo 16 triệu đồng qua cuộc gọi từ số điện thoại giả mạo nhân viên điện lực. Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính của tình trạng này là do tội phạm công nghệ cao hoạt động ngày càng tinh vi và có xu hướng tấn công vào mọi lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có ngành điện lực – một dịch vụ công thiết yếu.

Các hành vi phổ biến của đối tượng lừa đảo giả mạo nhân viên điện lực bao gồm: thông báo khách hàng còn thiếu nợ và yêu cầu khách hàng thanh toán hóa đơn tiền điện; yêu cầu khách hàng xác thực, hoàn thiện hồ sơ điện tử; cài app chăm sóc khách hàng của ngành điện; gửi các đường link hoặc mã QR gắn mã độc để chiếm quyền kiểm soát thiết bị di động hoặc tài khoản ngân hàng của nạn nhân.

Để phòng tránh, ngành điện đã thường xuyên khuyến cáo đến khách hàng về hiện tượng giả mạo nhân viên điện lực, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngành điện không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, mã OTP qua điện thoại, tin nhắn hay yêu cầu truy cập vào các đường link lạ. Khách hàng nên chủ động truy cập các kênh chính thống như: Cổng thông tin quốc gia, ứng dụng chính thức của ngành điện để đảm bảo an toàn.

Đối với thanh toán tiền điện qua ngân hàng, khách hàng nên đăng ký dịch vụ trừ chủ động thông qua dịch vụ ngân hàng; tuyệt đối không bấm vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn hoặc ứng dụng OTT. Khi nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn nghi ngờ, cần bình tĩnh, kiểm tra lại thông tin qua các kênh chính thống, gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của ngành điện qua số 19006769 để xác minh hoặc đến trực tiếp các phòng dịch vụ khách hàng của các đội quản lý điện lực khu vực để được xử lý.