Trong thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và các cá nhân kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thể hiện sự nỗ lực và kiên trì trong việc vượt qua các khó khăn, thách thức để phát triển sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, họ cũng thực hiện tốt chính sách pháp luật thuế, hoàn thành nghĩa vụ của mình với ngân sách Nhà nước. Những đóng góp này đã làm tăng nguồn lực tài chính, tạo cơ sở quan trọng để thực hiện thắng lợi mục tiêu thu ngân sách và nhiệm vụ phát triển kinh tế của tỉnh.

Tính đến hiện tại, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có khoảng 155 nghìn hộ kinh doanh đang được quản lý theo hình thức thuế khoán. Phần lớn các hộ kinh doanh này hoạt động trong lĩnh vực thương mại, bán hàng hóa trực tiếp đến người tiêu dùng tại các lĩnh vực như ăn uống, quần áo, đồ tiêu dùng, thuốc, sản phẩm nông sản… Nhận thấy tầm quan trọng của việc hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc tìm hiểu chính sách thuế mới, Bộ phận hỗ trợ của Thuế Thanh Hóa đã tích cực giải đáp nhiều câu hỏi của hộ kinh doanh về các quy định mới liên quan đến hộ kinh doanh. Các vấn đề được giải đáp bao gồm hóa đơn mua hàng hóa đầu vào, chứng minh nguồn gốc hàng hóa, phương thức thanh toán khi bán hàng hóa cung cấp dịch vụ, xuất hóa đơn khi bán hàng và xử phạt vi phạm hành chính về hộ kinh doanh.

Với sự đồng hành và hỗ trợ kịp thời của ngành thuế tỉnh, phần lớn hộ kinh doanh đã chấp hành tốt quy định của pháp luật, nâng cao ý thức tự giác chấp hành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Về cơ bản, các hộ kinh doanh đã có ý thức trong việc thực thi pháp luật với mong muốn kinh doanh minh bạch và bình đẳng. Thông qua việc thực hiện chính sách thuế, các doanh nghiệp, người nộp thuế đã chủ động phát hiện những quy định chưa phù hợp với thực tiễn sản xuất, kinh doanh để đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền, cơ quan thuế sửa đổi, bổ sung, nhằm cải cách thủ tục hành chính, làm cho hệ thống chính sách pháp luật ngày càng hoàn thiện và thực sự đi vào cuộc sống.

Chị Trịnh Thị Hương, hộ kinh doanh tạp hóa Hương Lùn ở thôn Gia Hòa, xã Hoằng Châu, cho biết: “Với sự chuyển đổi số hóa các thủ tục hành chính, chúng tôi được ngành thuế hỗ trợ rất nhiều nên việc nộp thuế được thực hiện kịp thời, báo cáo hóa đơn đầy đủ. Tôi ủng hộ việc bỏ thuế khoán vì cảm thấy mô hình này không còn phù hợp. Mỗi tháng doanh thu có thể khác nhau rất nhiều, lúc cao lúc thấp, nếu nộp thuế theo kê khai thực tế sẽ sát với tình hình kinh doanh hơn, cũng tạo sự công bằng với người kinh doanh chân chính”.

Thực hiện Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày 1/6/2025, quy định các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối dữ liệu với cơ quan thuế và chuyển đổi từ cơ chế thuế khoán sang thuế kê khai. Đây là một quá trình cải cách lớn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đồng bộ, nhất là đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ vốn chưa quen với việc ghi chép sổ sách hay tiếp cận các công cụ công nghệ.

Để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình này, ngành thuế Thanh Hóa đã xây dựng và triển khai 5 nhóm giải pháp trọng tâm, bao gồm hoàn thiện thể chế chính sách, tập trung rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến thuế hộ kinh doanh nhằm bảo đảm phù hợp với tinh thần cải cách, thực tiễn áp dụng và xu hướng quản lý hiện đại; chuẩn hóa và đơn giản hóa thủ tục kê khai; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong quản lý thuế. Trong đó, chú trọng phát triển phần mềm kế toán miễn phí dành riêng cho hộ kinh doanh nhỏ và phổ cập hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, giúp giám sát doanh thu theo thực tế, từng bước tạo thói quen minh bạch trong quản lý tài chính; tăng cường truyền thông và hỗ trợ hộ kinh doanh, thông qua việc đẩy mạnh tuyên truyền lộ trình bỏ thuế khoán, hướng dẫn kê khai, tổ chức tập huấn nghiệp vụ và hỗ trợ thao tác công nghệ.

Cùng với đó, để hỗ trợ, đồng hành cùng người nộp thuế, Thuế Thanh Hóa thường xuyên tổ chức các hoạt động tập huấn, đối thoại với các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh. Thông qua các cuộc đối thoại, các ý kiến, kiến nghị của các doanh nghiệp, người nộp thuế đã được cơ quan thuế tiếp nhận, tổng hợp và giải đáp, hướng dẫn kịp thời. Qua đó, tháo gỡ các vướng mắc cho người nộp thuế, giúp cho người nộp thuế thực hiện tốt nghiệp vụ chuyên môn, chấp hành tốt các quy định của pháp luật.

Với phương châm “Cơ quan thuế là bạn đồng hành của người nộp thuế”, “Lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ”, Thuế Thanh Hóa đang tích cực thực hiện chuyển đổi số, hiện đại hóa công tác quản lý thuế, tạo thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Tích cực phối hợp với các sở, ngành cùng chung tay để tháo gỡ vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Các hộ kinh doanh tại Việt Nam đang đối mặt với một giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng, nhưng để quá trình này diễn ra suôn sẻ, họ cần sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể hơn ngoài các quy định có sẵn. Tính đến cuối năm 2024, Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 3,6 triệu hộ đã được quản lý thuế. Tuy nhiên, đến ngày 20/6/2025, chỉ có khoảng 45.247 hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, một con số còn khiêm tốn so với mục tiêu quản lý toàn diện.

Quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế, lập hóa đơn điện tử và phân luồng dòng tiền qua tài khoản riêng là hoàn toàn hợp lý trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc này đang tạo ra nhiều thách thức cho các hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt là về kỹ năng số, hiểu biết pháp lý và chi phí vận hành. Luật sư Lê Thị Nhung, Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts, cho rằng việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi kỹ thuật mà còn là một bước chuyển thể chế, đòi hỏi tư duy chính sách thấu đáo.

Theo bà Nhung, không thể áp dụng cùng một khuôn quản lý cho cả hộ kinh doanh có doanh thu lớn và nhỏ. Nếu không thiết kế chính sách mềm, hàng loạt hộ nhỏ sẽ chọn cách ngừng hoạt động hoặc chuyển sang phi chính thức. Bên cạnh đó, luật sư Nhung cũng cảnh báo về khoảng trống pháp lý trong quản lý dữ liệu số, đặc biệt là về chuẩn chia sẻ dữ liệu giữa các bên liên quan.

Luật sư Nguyễn Đức Biên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La, cho rằng việc chuyển đổi chỉ bền vững nếu được phân loại theo nhóm đối tượng. Với những hộ nhỏ, nên áp dụng chính sách nương nhẹ, miễn xử phạt vi phạm lần đầu, hỗ trợ chi phí chuyển đổi và hướng dẫn kê khai. Điều này sẽ giúp các hộ kinh doanh nhỏ có thể thích nghi và tuân thủ các quy định mới một cách hiệu quả.

Tóm lại, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng này, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, cùng với việc phân loại theo nhóm đối tượng để xây dựng chính sách phù hợp. Việc này không chỉ giúp các hộ kinh doanh có thể tuân thủ các quy định mới mà còn góp phần vào việc quản lý thuế một cách toàn diện và hiệu quả hơn. Các hộ kinh doanh cần được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để có thể chuyển đổi một cách suôn sẻ và tận dụng các cơ hội mới trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Để biết thêm thông tin về chính sách và quy định thuế, vui lòng truy cập https://www.giaoxuctonghop.com hoặc tham khảo các nguồn thông tin chính thức từ cơ quan thuế. Ngoài ra, các hộ kinh doanh cũng có thể liên hệ với các công ty luật và chuyên gia tư vấn để được hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể.

Từ ngày 1/1/2026, chính phủ sẽ bãi bỏ hình thức thuế khoán và thay thế bằng việc tự khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế. Sự thay đổi này đang tạo ra nhiều thách thức và lo lắng cho các hộ kinh doanh trên toàn quốc.

Việc bãi bỏ thuế khoán và áp dụng hình thức tự khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế được xem là một bước đi quan trọng để tăng tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP (Nghị định 70), các hộ kinh doanh đang nộp thuế theo phương pháp khoán và có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng Nghị định 70 là một bước đi quan trọng của Chính phủ nhằm tăng cường tính minh bạch, hiện đại hóa hệ thống quản lý thuế và từng bước xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, hiệu quả.

Tuy nhiên, khảo sát của VCCI với gần 1.400 hộ kinh doanh trên toàn quốc cho thấy, nhiều hộ kinh doanh vẫn còn lo lắng và chưa hiểu rõ về Nghị định 70. Có đến 94% hộ kinh doanh được khảo sát trực tiếp đã biết đến Nghị định 70, nhưng chỉ khoảng 11% thực sự hiểu rõ nội dung và nghĩa vụ của mình. Đặc biệt, hơn 50% cho biết chưa từng nhận được hỗ trợ rõ ràng từ cơ quan thuế ở địa phương.

Bà Nguyễn Thị Khánh Ly, chủ hộ kinh doanh Phạm Gia tại Hà Nội, cho rằng chính sách thuế mới đang tạo ra nhiều áp lực cho các hộ kinh doanh. Trước đây, phần lớn hộ kinh doanh đều quen với việc nộp thuế khoán, hình thức áp mức thuế cố định hàng tháng, không yêu cầu ghi chép sổ sách hay kê khai doanh thu chi tiết.

Ông Nguyễn Đình Cư, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), cho rằng tâm lý lo lắng của các hộ kinh doanh là dễ hiểu. Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là một thách thức lớn đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

VCCI khuyến nghị cần chủ động truyền thông toàn diện, dễ hiểu và đúng đối tượng, đặc biệt với nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ, ở khu vực nông thôn hoặc ngành nghề có tỷ lệ nhận biết thấp. Cơ quan thuế cần xây dựng các tài liệu hướng dẫn trực quan như sổ tay, infographic, quy trình minh họa… để hộ kinh doanh dễ nắm bắt và triển khai.

TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, cho rằng phần mềm kê khai nộp thuế cần hết sức dễ hiểu, dễ sử dụng; mô hình quản trị cũng phải cực kỳ đơn giản cho hộ kinh doanh. Cần phải xem xét lại mức doanh thu phải sử dụng hóa đơn điện tử. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam sẽ tiếp tục hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc triển khai Nghị định 70.

Cơ quan thuế khẳng định Nghị định 70 không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ, cá nhân kinh doanh. Việc áp dụng và triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thuế trên doanh thu thực tế phát sinh, tạo môi trường sản xuất kinh doanh công bằng, minh bạch.