Việc tăng lương tối thiểu đang là một chủ đề nóng trong thời gian gần đây, với nhiều kỳ vọng từ người lao động cũng như thách thức đối với các doanh nghiệp. Mới đây, Bộ Nội vụ đã trình dự thảo nghị định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo đó, mức lương tối thiểu sẽ tăng 7,2% so với mức hiện hành và sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Đối với người lao động như chị Đỗ Thị Lan, một công nhân ở xã An Khánh, Hà Nội, mức lương tối thiểu khoảng 6 triệu đồng/tháng, cao hơn quy định hiện hành đối với lương vùng I gần 1 triệu đồng. Nếu tính cả làm thêm và phụ cấp, thu nhập của chị Lan có thể lên đến 8-10 triệu đồng/tháng. Việc tăng lương từ năm 2026 mang lại niềm vui cho chị Lan và nhiều người lao động khác, bởi lương tăng sẽ kéo theo các khoản phụ cấp tăng, giúp cải thiện thu nhập thực tế.

Tuy nhiên, đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) ủng hộ việc tăng lương tối thiểu vùng nhưng cũng bày tỏ quan ngại về mức tăng 7,2%, tương đương từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng tùy từng vùng. Mức tăng này được cho là sẽ tạo ra thách thức cho người sử dụng lao động, đòi hỏi họ phải có sự cố gắng và nỗ lực rất nhiều.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cho biết rằng mức tăng 7,2% sẽ khiến đa phần người sử dụng lao động phải điều tiết lại các công việc của mình và tìm cách nâng cao năng lực quản trị, phân công công việc một cách hợp lý hơn. Họ cũng sẽ phải áp dụng khoa học công nghệ và nâng cao điều kiện quản lý để đảm bảo các chỉ số phát triển của doanh nghiệp được duy trì, cũng như bảo vệ số lượng việc làm và giữ chân người lao động có tay nghề.

Tăng lương tối thiểu có thể tạo áp lực lên doanh nghiệp, nhưng cũng cần phải thấy rằng tiền lương là một khoản chi phí có tác động tích cực nếu được doanh nghiệp sử dụng hiệu quả. Người lao động luôn quan tâm đến tiền lương và đây cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy năng suất lao động và sự gắn bó của họ với doanh nghiệp. Do đó, việc tăng lương tối thiểu cần được cân nhắc và thực hiện một cách hợp lý để mang lại lợi ích cho cả người lao động và doanh nghiệp.

Tăng lương tối thiểu: Một giải pháp quan trọng bảo vệ quyền lợi người lao động và thúc đẩy công bằng xã hội

Tăng lương tối thiểu không chỉ là một giải pháp tài chính nhằm nâng cao đời sống người lao động, mà còn là công cụ quan trọng bảo vệ các quyền lợi cơ bản và thúc đẩy công bằng xã hội. Hội đồng Tiền lương quốc gia vừa thống nhất mức tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/1/2026, với mức tăng tương đương từ 250.000 đến 350.000 đồng/tháng, tùy theo từng khu vực.

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Tiền lương Quốc gia, cho biết mức đề xuất tăng lương tối thiểu vùng 7,2% không chỉ thỏa mãn mong đợi của đoàn viên và người lao động trên toàn quốc mà còn thể hiện sự đồng cảm với những khó khăn mà các doanh nghiệp đang đối mặt. Mức lương tối thiểu này cũng sẽ là cơ sở tham khảo để các nhóm lao động khác có thể xây dựng mức lương phù hợp. Ông Hiểu tin rằng mức lương này sẽ tạo động lực để người lao động làm việc với tinh thần phấn chấn, để cùng nỗ lực phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay và từ năm sau trở đi thì có thể thực hiện được mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy mức tăng lương tối thiểu tại Việt Nam trong suốt những năm qua luôn bị phản ánh là không theo kịp với mức sống ngày càng tăng cao. Cuộc khảo sát với hơn 3.000 lao động tại 10 tỉnh, thành phố của Công đoàn Việt Nam hồi tháng 4 cho thấy, 55% số người lao động chỉ đủ chi tiêu cơ bản, 26% phải sống kham khổ và 8% không đủ sống, phải làm thêm. Từ những thực tế này, nhiều ý kiến bày tỏ sự băn khoăn, mức lương được điều chỉnh tăng thêm 7,2% liệu có thật sự phù hợp với mức sống thực tế của người lao động?

Nhìn lại từ năm 2020 đến hết năm 2024, mức tăng trưởng GDP cộng lũy tiến đã lên tới 28,83%, trong khi đó mức tăng lương tối thiểu cộng lũy tiến chỉ khoảng 12,27%. Để việc tăng lương có tác động thật sự tích cực đến đời sống người lao động, cần phải xem xét thêm nhiều yếu tố khác ngoài chỉ số CPI, bao gồm sự thay đổi trong thu nhập của các tầng lớp lao động, sự phát triển của các ngành nghề mới, cũng như mức độ cạnh tranh trong thị trường.

Các chuyên gia lao động cũng cho rằng, để việc tăng lương có tác động thật sự tích cực đến đời sống người lao động, cần phải có những giải pháp mạnh mẽ hơn và toàn diện hơn, bao gồm nâng cao chất lượng đàm phán và cải thiện quá trình ra quyết định, giảm thuế thu nhập cá nhân, tăng cường các chương trình bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ nhà ở cho công nhân. Cơ quan chức năng cần có những biện pháp xử lý mạnh mẽ đối với những doanh nghiệp vi phạm, bảo đảm người lao động thật sự được bảo vệ. Đồng thời, cần phải tạo ra một hệ thống kiểm tra và giám sát nghiêm ngặt để bảo đảm rằng doanh nghiệp thực hiện đúng quy định về lương tối thiểu và các quyền lợi khác của người lao động.

Bộ Nội vụ đang đề xuất tăng lương tối thiểu vùng từ 250.000 – 350.000 đồng/tháng. Mức lương tối thiểu dự kiến sẽ được áp dụng tại các vùng, bắt đầu từ vùng I với mức 5,31 triệu đồng, vùng II với mức 4,73 triệu đồng, vùng III với mức 4,14 triệu đồng và vùng IV với mức 3,7 triệu đồng.

Ngoài ra, mức lương tối thiểu giờ cũng được đề xuất tăng tương ứng với từng vùng. Cụ thể, vùng I sẽ có mức lương tối thiểu giờ là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ và vùng IV là 17.800 đồng/giờ.

Dự thảo này cũng đề xuất danh mục địa bàn áp dụng lương tối thiểu mới sau khi sắp xếp đơn vị hành chính các cấp tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Điều này nhằm đảm bảo sự thống nhất và phù hợp với tình hình thực tế tại từng địa phương.

Việc tăng lương tối thiểu vùng và lương tối thiểu giờ được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện đời sống của người lao động và đáp ứng nhu cầu về mức sống tối thiểu tại từng vùng. Dự thảo này sẽ được xem xét và triển khai theo các quy trình và thủ tục pháp lý hiện hành.