Công nghệ thông tin và y tế tiếp tục là những ngành mục tiêu hàng đầu của các cuộc tấn công mạng. Tuy nhiên, một xu hướng đáng chú ý trong thời gian gần đây là lĩnh vực dầu khí đang ngày càng trở thành mục tiêu của các tin tặc do quá trình số hóa và tự động hóa các hệ thống điều khiển công nghiệp. Sự phát triển này đồng nghĩa với việc phạm vi tấn công của tin tặc ngày càng được mở rộng.

Trong giai đoạn vừa qua, Mỹ đã nổi lên là quốc gia ghi nhận số lượng vụ tấn công mạng cao nhất, chiếm một nửa tổng số vụ tấn công toàn cầu. Đáng chú ý, số vụ tấn công mạng bằng mã độc ransomware đã tăng hơn gấp đôi, lên tới 3.671 vụ. Con số này còn cao hơn tổng số của 14 quốc gia khác trong top 15 cộng lại.

Lượng dữ liệu bị đánh cắp đã tăng vọt trong thời gian gần đây. Theo báo cáo của Zscaler, trong vòng một năm, lượng dữ liệu bị tin tặc đánh cắp đã tăng 92%, đạt mức 238 terabyte. Các nhóm ransomware không chỉ mã hóa dữ liệu như trước đây mà còn chuyển sang đánh cắp và đe dọa công bố dữ liệu để gia tăng áp lực với nạn nhân. Số vụ tống tiền kiểu này đã tăng 70% so với năm ngoái.

10 nhóm ransomware lớn nhất đã đánh cắp gần 250 terabyte dữ liệu, tăng gần 93%. Ba nhóm hoạt động mạnh nhất gồm: RansomHub với 833 nạn nhân; Akira với 520 nạn nhân; và Clop với 488 nạn nhân. Akira và Clop đều có sự tăng hạng so với năm trước. Akira phát triển nhanh nhờ hợp tác với các nhóm liên kết và các ‘nhà môi giới truy cập ban đầu’. Còn Clop nổi bật vì biết khai thác các lỗ hổng trong phần mềm bên thứ ba phổ biến để thực hiện các cuộc tấn công chuỗi cung ứng.

Chỉ trong vòng một năm, đã có thêm 34 nhóm ransomware mới xuất hiện, nâng tổng số nhóm mà Zscaler đang theo dõi lên tới 425. Sự gia tăng này cho thấy mối đe dọa từ các cuộc tấn công mạng ngày càng đa dạng và phức tạp.

Các chiến dịch ransomware thường nhắm vào những lỗ hổng nghiêm trọng trong các phần mềm quen thuộc. Một số ví dụ bao gồm: Thiết bị VPN của SonicWall và Fortinet; Phần mềm sao lưu Veeam; Công cụ ảo hóa VMware; Phần mềm truy cập từ xa SimpleHelp. Những công nghệ này rất phổ biến trong doanh nghiệp nhưng lại dễ bị tin tặc phát hiện và khai thác vì chúng kết nối trực tiếp với Internet và thường lộ diện khi quét hệ thống.

Một chiếc USB đơn giản có thể trở thành mối đe dọa nghiêm trọng cho an ninh mạng, không chỉ thông qua phần mềm độc hại mà còn qua nhiều cách khác nhau. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người dùng tránh cắm những ổ USB đã qua sử dụng hoặc không rõ nguồn gốc vào máy tính cá nhân để bảo vệ hệ thống.

Khi cần kiểm tra một ổ USB lạ, người dùng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa cơ bản. Họ có thể sử dụng laptop cũ, PC không kết nối internet hoặc Raspberry Pi để hạn chế quyền truy cập của USB vào các tệp riêng tư hoặc mạng của hệ thống.

Một phương pháp an toàn để kiểm tra ổ USB là sử dụng máy tính phụ và đảm bảo ngắt kết nối thiết bị khỏi mạng để tránh các cuộc tấn công mạng tiềm ẩn. Nếu máy tính đột ngột tắt nguồn, có thể ổ USB chính là thủ phạm.

Người dùng cũng nên quét ổ USB bằng phần mềm diệt virus hàng đầu để phát hiện các tệp độc hại. Tuy nhiên, ngay cả khi thiết bị sạch sẽ, người dùng vẫn không nên cắm USB vào máy tính cá nhân vì nó có thể ẩn chứa phần mềm độc hại mà phần mềm diệt virus không phát hiện được.

Ổ USB không chỉ gây hại về mặt phần mềm mà còn có thể gây ra thiệt hại vật lý cho máy tính. Các thiết bị như USB Killer có thể giải phóng xung điện áp cao vào cổng USB gây hư hỏng nghiêm trọng cho các linh kiện bên trong máy tính.

Ngoài ra, ổ USB còn có thể chứa phần mềm gián điệp hoặc ransomware, mã hóa các tệp trên PC cho đến khi người dùng trả tiền cho tin tặc. Các thiết bị giả lập bàn phím như Rubber Ducky cũng có khả năng thực thi các lệnh mà người dùng không hề hay biết.

Với việc công nghệ ngày càng phát triển, việc nâng cao nhận thức về các mối đe dọa từ USB là điều cần thiết để bảo vệ thông tin cá nhân và an ninh mạng.