Việc phát triển kinh tế biển đang trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, nhằm khai thác tiềm năng lớn của đất nước. Kinh tế biển bao gồm toàn bộ các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển, với nuôi trồng và khai thác hải sản được xác định là động lực phát triển chính.

Các hoạt động kinh tế trên biển bao gồm đánh bắt và nuôi trồng thủy – hải sản, kinh tế hàng hải, khai thác dầu khí ngoài khơi, khai thác khoáng sản, năng lượng tái tạo, du lịch biển, kinh tế đảo và làm muối. Để đạt được tăng trưởng kinh tế đồng thời giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường, vấn đề phát triển bền vững đã được đặt ra. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 139/2024/QH15 về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 37/NQ-CP về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030.

Quan điểm bao trùm là sử dụng tài nguyên một cách có trách nhiệm, chuyển đổi sang nền kinh tế sử dụng tài nguyên hiệu quả, ít carbon. Mục tiêu là duy trì tài sản tài nguyên thiên nhiên hướng tới bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái, đa dạng sinh học và vốn tự nhiên.

Thực trạng động lực phát triển kinh tế biển cho thấy nuôi trồng và khai thác hải sản là động lực quan trọng. Việt Nam có bờ biển dài 3.260 km, diện tích mặt biển 1 triệu km2 và hơn 4.000 đảo, quần đảo với hơn 12.000 loài sinh vật biển. Thủy sản biển cùng với lợ và ngọt, năm 2024 đạt sản lượng trên 9,6 triệu tấn; trong đó, nuôi trồng 5,8 triệu tấn (hơn 60%) thuộc TOP 4 quốc gia trên thế giới; xuất khẩu 10,07 tỷ USD đến hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, thuộc TOP 3 thế giới.

Tuy nhiên, nguồn lợi hải sản đang suy giảm, đặc biệt vùng biển ven bờ. Từ năm 2027 đến nay, EU đã cảnh báo ‘thẻ vàng’ IUU về khai thác vi phạm biển nước ngoài; quản lý, giám sát đội tàu; truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Chiến lược phát triển thủy sản trên biển đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, với mục tiêu chung đến năm 2030: Phát triển thủy sản thành ngành kinh tế quan trọng của quốc gia, sản xuất hàng hóa lớn gắn với công nghiệp hóa – hiện đại hóa; có thương hiệu uy tín, khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế; góp phần giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tầm nhìn đến năm 2045: Thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, có trình độ quản lý, khoa học công nghệ tiên tiến; là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu các ngành kinh tế nông nghiệp và kinh tế biển.

Định hướng và giải pháp thời gian tới bao gồm nuôi trồng thủy sản biển, phát triển nuôi các đối tượng chủ lực và các loài có giá trị kinh tế gắn bảo vệ môi trường sinh thái. Sản xuất giống chất lượng cao, ưu tiên phát triển giống các đối tượng chủ lực, các loài mới có tiềm năng. Phát triển nuôi trồng vi tảo, rong biển phục vụ nhu cầu thực phẩm và cung cấp nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác.

Về khai thác, tập trung phát triển khai thác hải sản vùng khơi, giảm dần cường lực khai thác đảm bảo phù hợp với trữ lượng nguồn lợi. Tổ chức lại hoạt động khai thác hải sản vùng lộng, ven bờ, phát triển nuôi trồng gắn với du lịch sinh thái, nghề cá giải trí.

Đồng thời, tuân thủ các quy tắc ứng xử nghề cá có trách nhiệm, chống khai thác IUU. Giảm thiểu, tiến tới chấm dứt các nghề khai thác có tính hủy diệt nguồn lợi. Áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, cơ giới hoá, hiện đại hoá tàu cá; giảm tổn thất sau thu hoạch đến năm 2030 dưới 10%.

Hà Tĩnh đang đẩy mạnh phát triển cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 45 CCN với tổng diện tích gần 1.900 ha. Tỉnh cũng đặt mục tiêu mở rộng lên hơn 2.240 ha sau năm 2030, theo định hướng Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Để hiện thực hóa quy hoạch, tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thu hút thêm nhiều nhà đầu tư hạ tầng CCN về địa bàn. Mới đây, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành quyết định thành lập CCN Lâm Hợp với diện tích hơn 30 ha, tại xã Kỳ Lạc, huyện Kỳ Anh. Đồng thời, UBND tỉnh cũng ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư Dự án xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật CCN Lâm Hợp cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển kho bãi Nhơn Tân (Gia Lai).

Dự án CCN Lâm Hợp có mục tiêu xây dựng nhà máy chế biến nông, lâm sản trên địa bàn Hà Tĩnh, với tổng vốn đầu tư khoảng 284 tỷ đồng. Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển kho bãi Nhơn Tân đang tích cực hoàn thành các thủ tục pháp lý về đầu tư, xây dựng và phấn đấu đưa dự án đi vào khai thác vận hành sau 39 tháng kể từ ngày có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư.

Ngoài dự án CCN Lâm Hợp, hiện nay, toàn tỉnh có 10 CCN đang có nhà đầu tư tìm hiểu, nộp hồ sơ đăng ký làm chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Sở Công thương Hà Tĩnh đang thẩm định và trình UBND tỉnh xem xét thành lập thêm các CCN mới.

Hạ tầng CCN là mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển công nghiệp của tỉnh. Việc các nhà đầu tư vào tìm hiểu, lựa chọn Hà Tĩnh đầu tư hạ tầng CCN cho thấy đây là lĩnh vực giàu tiềm năng phát triển. Nếu được triển khai hiệu quả, các CCN này sẽ góp phần mở rộng không gian sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động.

Bên cạnh phát triển các CCN mới, nhiều CCN trên địa bàn tỉnh thành lập trước đó cũng đang được các nhà đầu tư triển khai thi công hoàn thiện hạ tầng. Các nhà đầu tư không chỉ tập trung vào mặt bằng sản xuất mà còn đầu tư bài bản vào xử lý nước thải, hệ thống phòng cháy chữa cháy… để góp phần nâng cao tính bền vững của CCN.

Dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật CCN Cổng Khánh 1 đã hoàn thiện đi vào hoạt động, thu hút 3 nhà đầu tư thứ cấp vào sản xuất – kinh doanh với tỷ lệ lấp đầy khoảng 30%. Sở Công thương Hà Tĩnh cho biết, tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 96/2022/NQ-HĐND ngày 16/12/2022 về một số chính sách hỗ trợ và phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đến năm 2025. Qua đó, mỗi năm ngân sách tỉnh bố trí hàng chục tỷ đồng nhằm hỗ trợ hoàn thiện hạ tầng CCN và các công trình kết nối từ bên ngoài đến ranh giới cụm.

Đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có 22 CCN thành lập với tổng diện tích 580 ha, trong đó có 19 CCN đã đi vào hoạt động. Trên tinh thần các nghị quyết của Bộ Chính trị mới ban hành, Hà Tĩnh đang nỗ lực cải cách hành chính mạnh mẽ để thu hút doanh nghiệp vào đầu tư các CCN, từ đó góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đẩy mạnh phát triển công nghiệp tỉnh nhà bền vững.

TPHCM sẽ tiến hành rà soát quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo địa giới hành chính mới để triển khai 10 tuyến metro theo Nghị quyết 188 của Quốc hội. Văn phòng UBND TPHCM vừa truyền đạt kết luận của Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường về việc chuẩn bị đầu tư các tuyến đường sắt đô thị.

Lãnh đạo thành phố giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý Đường sắt đô thị (MAUR) thực hiện việc rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo mô hình và tầm nhìn mới. Điều này nhằm đảm bảo sự phù hợp với việc mở rộng địa giới hành chính và đáp ứng nhu cầu phát triển của thành phố. Sở Xây dựng cũng sẽ phối hợp với Sở Tư pháp hoàn thiện hồ sơ và tham mưu UBND TPHCM trình HĐND ban hành nghị quyết về lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh phương án tuyến, vị trí công trình đường sắt đô thị.

Song song đó, Sở Xây dựng được giao nhiệm vụ tham mưu kế hoạch chuẩn bị đầu tư và hoàn thành kế hoạch trong tháng 7. Sở Tài chính TPHCM sẽ chủ trì, phối hợp với MAUR và các đơn vị liên quan xây dựng đề án huy động và bố trí nguồn vốn đầu tư. Điều này đảm bảo tiến độ triển khai các tuyến đường sắt đô thị và đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư cho các dự án.

Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cũng yêu cầu các đơn vị khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai Luật PPP. Trước mắt, các đơn vị sẽ tập trung triển khai các dự án PPP trọng điểm, quy mô lớn trong lĩnh vực đường sắt đô thị. Việc triển khai 10 tuyến metro theo Nghị quyết 188 của Quốc hội đang được thành phố đẩy mạnh. Quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị sẽ được rà soát để phù hợp với tình hình mới, đảm bảo việc triển khai dự án một cách hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tế.

Thị trường bất động sản tại TP.HCM và các khu vực lân cận vẫn chưa ghi nhận sự điều chỉnh lớn về giá hay nguồn cung. Nhà đầu tư trong nước và quốc tế vẫn trong trạng thái ‘phòng thủ’ trước những bất ổn và vướng mắc về pháp lý, quy hoạch.

Chia sẻ thông tin về những chuyển động trên thị trường bất động sản mới đây, bà Cao Thị Thanh Hương, Quản lý Cấp cao Bộ phận Nghiên cứu tại Savills Việt Nam cho biết, việc sáp nhập các đơn vị hành chính chưa có tác động thực chất đến giá bất động sản. Thay đổi chủ yếu mới dừng lại ở khía cạnh thống kê hoặc bản đồ hành chính.

Về thực tế thị trường, giá sơ cấp tại TP.HCM vẫn dao động quanh 90 triệu đồng/m2, trong khi các khu vực lân cận như Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) phổ biến ở ngưỡng khoảng 40 triệu đồng/m2. Sự chênh lệch lớn khiến giá trung bình toàn vùng có thể ‘trôi’ nhẹ, nhưng không phản ánh xu hướng giảm tại từng dự án.

Theo bà Hương, việc giá không giảm sâu không chỉ đến từ lực cầu vẫn còn, mà còn do chi phí đầu vào (đặc biệt là giá đất) đang cao và chưa có dấu hiệu điều chỉnh. Các quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của nhiều địa phương dù đã công bố từ 2022-2024, nhưng sau khi các địa phương sáp nhập, vẫn chưa rõ cơ chế áp dụng có thay đổi hay không.

Ở khía cạnh đầu tư, chuyên gia từ Savills cho rằng, thị trường M&A vẫn trầm lắng. Các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng giữ ở thế quan sát, chờ tín hiệu cải thiện rõ rệt từ môi trường pháp lý và tiến độ hành chính.

Đáng lưu ý, 2025 là năm có tính chất ‘chuyển tiếp kép’, vừa là năm đầu tiên thực hiện sáp nhập hành chính, vừa là năm cuối của nhiệm kỳ chính quyền hiện tại. Đây là thời điểm bộ máy các địa phương phải sắp xếp lại nhân sự, điều chỉnh tổ chức và phân quyền. Chính điều này dẫn đến hiện tượng hồ sơ tồn đọng nhiều hơn, xử lý chậm hơn, làm ảnh hưởng đến tâm lý thị trường.

Mặc dù giao dịch thị trường hiện chưa sôi động, đại diện Savills vẫn đánh giá phân khúc nhà ở, đặc biệt là nhà ở thương mại và nhà ở xã hội sẽ tiếp tục là mũi nhọn phát triển trong trung và dài hạn. Bởi nhu cầu thực tế là rất lớn, trong khi nguồn cung đang suy giảm suốt 5-6 năm qua do ách tắc pháp lý.

Để gỡ nút thắt này, bà Hương cho rằng, không thể chỉ yêu cầu doanh nghiệp giảm giá, bởi cấu trúc chi phí đầu vào (đất, tài chính, xây dựng, pháp lý…) hiện nay không cho phép điều đó. Thay vào đó, nhà nước cần đóng vai trò mạnh hơn trong việc quy hoạch, mở rộng hạ tầng và hỗ trợ chính sách.

Một giải pháp dài hạn đang được kỳ vọng là việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, theo mô hình tương tự Singapore, cho phép người dân tiếp cận nhà ở xã hội với lãi suất thấp, đồng thời tạo động lực cho doanh nghiệp tham gia thông qua các ưu đãi về đất đai, thuế và tài chính.

Riêng Khu đô thị Thủ Thiêm, nơi từng được kỳ vọng trở thành trung tâm tài chính mới của TP.HCM đang bắt đầu có chuyển động trở lại. Dự án Lotte Eco Smart City là một ví dụ điển hình, sau thời gian dài vướng pháp lý, hiện đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính và sẵn sàng triển khai.

Nếu TP.HCM tổ chức thành công các đợt đấu giá đất mới và tháo gỡ được điểm nghẽn pháp lý tại khu vực này, Thủ Thiêm hoàn toàn có thể trở lại đường đua và tạo cú hích cho toàn bộ thị trường phía Đông Thành phố.

Thị trường bất động sản Đà Nẵng đang trải qua một giai đoạn phục hồi đáng kể sau khi thành phố thực hiện điều chỉnh bảng giá đất mới, tiến hành sáp nhập hành chính với tỉnh Quảng Nam và giải quyết các vướng mắc pháp lý kéo dài đối với các dự án. Dòng vốn đầu tư đang dần quay trở lại, đặc biệt tập trung tại khu vực giáp ranh với tỉnh Quảng Nam, nơi được đánh giá có nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai.

Việc điều chỉnh bảng giá đất mới đã thiết lập một mặt bằng giá mới cho thị trường bất động sản tại Đà Nẵng. Cụ thể, nhiều tuyến đường trung tâm thành phố đã ghi nhận mức tăng giá mạnh. Giá đất tại các trục đường ven sông Hàn như Bạch Đằng, Nguyễn Văn Linh, Võ Nguyên Giáp đã vượt mốc 200 triệu đồng/m2. Đáng chú ý, tuyến đường Bạch Đằng hiện có giá đất cao nhất thành phố, với mức giá hơn 340 triệu đồng/m2.

Không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh giá đất, chính quyền thành phố Đà Nẵng cũng đang quyết tâm giải quyết các vướng mắc pháp lý kéo dài nhiều năm qua đối với các dự án bất động sản. Hàng loạt dự án từng bị “nằm im” vì vướng mắc quy hoạch và thủ tục đầu tư nay đã được giải quyết và được phép tái khởi động. Điều này không chỉ tạo động lực cho toàn thị trường mà còn giúp tăng giá trị tài sản cho các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, việc sáp nhập hành chính giữa thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam đã mở ra không gian phát triển mới, kéo theo làn sóng đầu tư mạnh mẽ về các khu vực giáp ranh. Nhiều khu đô thị mới đang được đầu tư xây dựng, tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư. Sự phát triển này được kỳ vọng sẽ góp phần vào sự phục hồi và tăng trưởng bền vững của thị trường bất động sản Đà Nẵng.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng đưa ra lời khuyên cho nhà đầu tư cần phải thận trọng và ưu tiên đầu tư dài hạn tại những khu vực có pháp lý rõ ràng, hạ tầng hiện hữu và cộng đồng dân cư ổn định. Việc đầu tư vào những khu vực có tiềm năng thực sự và hạn chế tình trạng đầu cơ ảo sẽ giúp thị trường bất động sản Đà Nẵng phát triển bền vững trong tương lai. Sự cẩn trọng và sáng suốt trong việc lựa chọn khu vực đầu tư sẽ là chìa khóa cho sự thành công của nhà đầu tư trong giai đoạn thị trường đang phát triển này.

Nhìn chung, với những động thái tích cực từ việc điều chỉnh bảng giá đất, giải quyết vướng mắc pháp lý và sáp nhập hành chính, thị trường bất động sản Đà Nẵng đang có những tín hiệu phục hồi mạnh mẽ. Sự phát triển bền vững và dài hạn sẽ phụ thuộc vào việc nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội và điều hướng dòng vốn đầu tư một cách hiệu quả hay không.