Ngày 1/8, đại diện Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã cung cấp thông tin về những thay đổi quan trọng trong lĩnh vực đất đai. Theo đó, Nghị định số 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ đã được ban hành, nhằm mục đích cải thiện và đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.

Một trong những điểm nổi bật của Nghị định này là việc cắt giảm 3 thủ tục hành chính trong tổng số 30 thủ tục ban đầu trong lĩnh vực đất đai. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu các bước thực hiện mà còn giúp giảm thời gian chờ đợi và thực hiện các thủ tục.

Cụ thể, với việc giảm 44 ngày thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký đất đai và tài sản gắn liền với đất trong tổng số 425 ngày ban đầu, các cá nhân và tổ chức sẽ tiết kiệm được một lượng thời gian đáng kể. Việc này góp phần nâng cao hiệu suất và sự hài lòng trong việc thực hiện các dịch vụ công liên quan đến đất đai. Bên cạnh việc cắt giảm thủ tục và thời gian thực hiện, Nghị định cũng hướng đến việc loại bỏ các yêu cầu không cần thiết.

Nghị định số 151/2025/NĐ-CP đã bỏ 3 trên tổng số 8 giải tờ của thủ tục hành chính. Điều này cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc giảm bớt gánh nặng giấy tờ và quy trình phức tạp, từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các giao dịch về đất đai.

Những thay đổi này không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý đất đai mà còn thể hiện cam kết của Chính phủ trong việc cải thiện môi trường kinh doanh và đời sống của người dân. Việc áp dụng các quy định mới dự kiến sẽ mang lại những tác động tích cực trong thời gian tới.

Nghị định số 151/2025/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực cải cách hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Thông tin chi tiết về Nghị định có thể được tìm hiểu tại https://thuvienphapluat.vn/phap-luat/nghi-dinh-so-151-2025-nd-cp-cua-chinh-phu-ve-thu-tuc-hanh-chinh-trong-linh-vuc-dat-dai-389177.html và các nguồn thông tin chính thống khác.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang đề xuất một số sửa đổi trong dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thu hồi đất và thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bổ sung hai trường hợp Nhà nước thu hồi đất, bao gồm việc thực hiện dự án xây dựng cấp bách cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại và dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, logistic. Ngoài ra, các dự án quy mô lớn như khu đô thị, du lịch dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao do HĐND cấp tỉnh quyết định cũng sẽ được Nhà nước hỗ trợ thu hồi đất.

Đặc biệt, trong trường hợp dự án được thực hiện thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, nếu chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất, Nhà nước sẽ thu hồi phần còn lại để giao cho chủ đầu tư. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết thực tế có nhiều dự án quy mô lớn, thúc đẩy phát triển địa phương, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhưng chưa có quy định thu hồi đất, gây khó khăn cho quá trình tiếp cận đất đai và triển khai.

Luật sư Phạm Thanh Tuấn, chuyên gia pháp lý bất động sản, ủng hộ cơ chế ‘Nhà nước thu hồi phần còn lại’ khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng cơ chế này cần gắn với một số điều kiện chặt chẽ, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa chủ đầu tư và người dân, hạn chế nguy cơ lạm dụng.

Ông Tuấn cũng đề nghị bổ sung một cơ chế trung gian như chính quyền địa phương hoặc tổ chức độc lập làm cầu nối giữa chủ đầu tư và người dân, giúp hỗ trợ, hòa giải. Điều này sẽ giúp giảm thiểu xung đột và tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho việc thu hồi đất và thực hiện dự án.

Ngoài ra, trong dự thảo luật sửa đổi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề xuất việc định giá đất không còn ‘nguyên tắc thị trường’. Thay vào đó, Nhà nước quyết định giá đất, tức là quay lại như trước khi sửa luật hồi 2024.

https://nld.com.vn/chinh-tri/xo-bo-quy-dinh-dinh-gia-dat-theo-thi-truong-tu-nam-2024-20240302144915343.htm

https://vietnamnet.vn/lo-don-de-xuat-thu-hoi-dat-du-an-da-dat-thoa-thuan-tren-75-tram-dien-tich-2257844.html

Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, hướng tới tinh thần ‘gần dân, sát dân’. Một nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn.

‘Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,’ ông Hòa khẳng định. Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý.

Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực.

Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đấu thầu, luật đầu tư hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định. Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã.

Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Ông Hòa cũng kiến nghị một số vấn đề cốt lõi để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả, bao gồm phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Quản lý đất đai bền vững là yếu tố then chốt để đảm bảo an ninh lương thực, cân bằng sinh thái và giảm thiểu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt không gì thay thế được. Tuy nhiên, quá trình sử dụng và quản lý đã làm thay đổi các đặc tính lý học, hóa học của đất.

Nhiều ý kiến cho rằng, công tác quy hoạch và sử dụng đất chưa hợp lý, mất cân đối giữa phát triển đô thị, công nghiệp với bảo tồn thiên nhiên; gia tăng tranh chấp đất đai, thiếu minh bạch trong quản lý và phân bổ nguồn lực. Dữ liệu đất đai chưa đồng bộ, phân tán, thiếu chia sẻ liên thông; tổ chức hành chính còn cồng kềnh, chưa linh hoạt, chậm thích ứng; rủi ro an ninh mạng, thiếu cơ chế phối hợp giữa các ngành…

Để hướng tới một hệ thống quản lý đất đai bền vững, cần có một cách tiếp cận toàn diện, đa chiều và liên ngành đối với những vấn đề thực tiễn đang đặt ra. Tại Hội thảo khoa học Quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 3 với chủ đề “Quản lý đất đai bền vững”, các chuyên gia và nhà khoa học đã tập trung thảo luận về những giải pháp và phương hướng để phát triển hệ thống quản lý đất đai bền vững.

PGS.TS Nguyễn Hiếu Trung, Phó Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ, cho biết hội thảo là diễn đàn trao đổi học thuật, chia sẻ kết quả nghiên cứu, tăng cường kết nối giữa các nhà khoa học, nhà quản lý, giảng viên, học viên, nghiên cứu sinh và các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Đại học Cần Thơ sở hữu lợi thế và năng lực phát triển nghiên cứu, nổi bật trong lĩnh vực Quản lý đất đai, với hai phòng thí nghiệm: phòng thí nghiệm Tài nguyên đất đai và phòng thí nghiệm GIS – Viễn thám thuộc Bộ môn Tài nguyên đất đai, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên quản lý.

Với hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, hai phòng thí nghiệm không chỉ đáp ứng tốt công tác đào tạo thực hành, mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển các hướng nghiên cứu liên ngành và ứng dụng thực tiễn cao. Một trong những điểm nổi bật được đề cập tại hội thảo là việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai.

GS.TS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề xuất ứng dụng trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số trong tất cả các hoạt động của lĩnh vực quản lý đất đai thông qua xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin, dự báo và phân tích, giám sát và quản lý, tối ưu hóa quy hoạch đất đai, sử dụng đất theo mục đích, tăng cường dịch vụ công trực tuyến…

Đồng quan điểm trên, PGS.TS Trần Trọng Phương, Trưởng khoa Tài nguyên và Môi trường, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, nhấn mạnh Việt Nam cần chuyển đổi mô hình quản lý đất đai từ thủ công sang số hóa, từ phân tán sang tích hợp; đồng bộ hóa công nghệ – thể chế – tổ chức hành chính; hướng tới mô hình quản trị đất đai: hiện đại – minh bạch – liên thông – bền vững. Việc chuyển đổi số trong quản lý đất đai không chỉ giúp tăng cường hiệu quả quản lý, mà còn giúp giảm thiểu rủi ro và tranh chấp đất đai, từ đó góp phần xây dựng một hệ thống quản lý đất đai bền vững.

Việc xây dựng một hệ thống quản lý đất đai bền vững đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội và cộng đồng. Các địa phương cần ưu tiên xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đất đai; nâng cao năng lực quản lý đất đai của chính quyền cơ sở, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa.

Một hệ thống quản lý đất đai bền vững chỉ có thể được xây dựng trên cơ sở cân bằng giữa phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ môi trường. Các hoạt động quản lý đất đai cần được triển khai dựa trên cơ sở đánh giá, phân tích kỹ lưỡng về tác động môi trường và xã hội, nhằm đảm bảo quyền lợi của người dân và cộng đồng.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra mạnh mẽ, việc quản lý đất đai bền vững càng trở nên quan trọng. Việc sử dụng đất hợp lý, hiệu quả không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế xanh, bền vững.

Thông qua Hội thảo khoa học Quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 3, các chuyên gia và nhà khoa học hy vọng sẽ đưa ra những giải pháp và phương hướng cụ thể để xây dựng một hệ thống quản lý đất đai bền vững, góp phần đảm bảo an ninh lương thực, cân bằng sinh thái và giảm thiểu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. Những nỗ lực này sẽ giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu phát triển bền vững, đảm bảo một tương lai tươi sáng cho các thế hệ tương lai.

Ông Nguyễn Thế Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA), đã đưa ra quan điểm của mình về vấn đề định giá đất và chính sách thuế đất tại hội thảo ‘Giá đất, thuế đất… thế nào cho hợp lý?’ do Báo Thanh Niên tổ chức. Theo ông Phượng, quá trình định giá đất và xây dựng chính sách liên quan đến vấn đề này đã trải qua nhiều lần sửa đổi và ngày càng được hoàn thiện.

Nghị định 71 đã giao cho các địa phương nhiệm vụ quy định các thông số cần thiết để tính giá đất. Tại TP.HCM, các hệ số tính đã được quy định rõ ràng, cho phép các doanh nghiệp tính toán số tiền thuế phải nộp một cách minh bạch. Ông Phượng chỉ ra rằng định giá đất liên quan đến hai vấn đề chính: bảng giá đất và định giá đất cụ thể.

Về bảng giá đất, ông Phượng cho rằng trên thế giới cũng phân biệt thành hai vấn đề chính. Thứ nhất, định giá đất phải dựa trên cơ sở kinh tế thực chứng, tức là tuân theo quy luật của thị trường. Thứ hai, nếu muốn thu nghĩa vụ tài chính về quyền sử dụng đất, thì cần có chuẩn mực theo chủ quan của nhà nước, phù hợp với điều kiện xã hội và chính sách của từng thời kỳ.

Ông Phượng cũng nhấn mạnh rằng không phải bảng giá đất nào cũng có thể làm hài lòng tất cả mọi người trong xã hội. Vấn đề là nhà nước cần điều chỉnh như thế nào để đạt được sự phù hợp. Đất nông nghiệp cần được phân loại rõ ràng, bao gồm đất trong khu đô thị, đất trong khu dân cư và đất nông nghiệp trong khu quy hoạch đất ở. Chính sách cũng cần định hướng cho việc sử dụng hợp lý, để tránh tình trạng bê tông hóa khắp nơi và đảm bảo môi trường xanh.

Về mức giá thuê đất, ông Phượng cho rằng cần phải xem xét lại vì chi phí đầu vào bị đội lên sẽ không khuyến khích đầu tư. Quan trọng là không để biến động mạnh gây sốc cho doanh nghiệp khi chuyển từ mức cũ sang mức mới. Về phương pháp định giá đất, vẫn phải tính cụ thể, có thể tính bằng phương pháp thặng dư và phải giảm cho một số đối tượng ưu tiên như giáo dục, y tế, vì đây là những loại hình được khuyến khích. Những loại hình này có thể thu bằng 50% giá đất ở.

Ông Phượng cũng nhấn mạnh rằng chính sách đất đai cần được điều chỉnh để đảm bảo môi trường xanh và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Điều quan trọng là nhà nước cần có chính sách phù hợp để khuyến khích đầu tư và đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người dân.

http://www.thanhnien.vn

Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề xuất bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân.