Quản lý đất đai

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 151/2025/NĐ-CP, giảm 3 thủ tục hành chính và 44 ngày thực hiện trong lĩnh vực đăng ký đất đai. Nghị định này cũng bỏ 3 loại giấy tờ và quy định mới về trách nhiệm của ủy ban nhân dân cấp xã trong quản lý đất đai.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất sửa đổi Luật Đất đai 2024 với chính sách hỗ trợ Nhà nước thu hồi đất khi doanh nghiệp đạt thỏa thuận trên 75%. Điều này giúp giải quyết khó khăn trong tiếp cận đất đai, triển khai dự án và giảm tình trạng đất đai bị “treo”, lãng phí. Tuy nhiên, cần áp dụng cơ chế này với điều kiện chặt chẽ để đảm bảo lợi ích hài hòa và hạn chế lạm dụng.

Đất thương mại dịch vụ là nguồn lực quan trọng cho phát triển kinh tế – xã hội nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Tiềm năng của loại đất này có thể nhìn nhận qua các góc độ: phát triển đô thị hiện đại, pháp lý và quản trị, thu hút đầu tư, đổi mới mô hình tăng trưởng và phát triển kinh tế. Tuy nhiên, quan niệm chưa rõ ràng và vướng mắc pháp lý cản trở việc sử dụng và phát triển đất thương mại dịch vụ.

Nghị định 151 của Chính phủ, có hiệu lực từ 1/7/2025, quy định về phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, tăng cường “gần dân, sát dân”. Nghị định giao thẩm quyền quản lý đất đai cho cấp xã, được đánh giá là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tế của chính quyền cơ sở. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa tin rằng cấp xã đủ năng lực và điều kiện thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước rõ ràng, nhưng cần giám sát và đôn đốc từ cấp trên để đảm bảo thực hiện đúng luật và thẩm quyền.

Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp cần hệ sinh thái chính sách đồng bộ gồm tài chính xanh, ưu đãi thuế, đất đai, hạ tầng, tiêu chuẩn sản xuất. Điều này giúp giảm khai thác tài nguyên, tái sử dụng phụ phẩm, tiết kiệm chi phí và tăng giá trị.

“Quản lý và sử dụng đất đai hiệu quả, minh bạch và bền vững là chìa khóa để đảm bảo an ninh lương thực, cân bằng sinh thái và phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu.”

Ông Nguyễn Thế Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam, cho rằng định giá đất và cơ chế chính sách đã được nâng cao trong những năm qua. Quy định chuẩn mực định giá đất cần phù hợp với điều kiện xã hội và chính sách từng thời kỳ. Đất đai nên được chia thành nhiều loại với định hướng chính sách sử dụng hợp lý; đồng thời sử dụng công cụ thuế để quản lý chính sách đất đai.

Luật Đất đai cần sửa đổi để đảm bảo giá trị thực sự của đất đai. Xác định mục tiêu tối thượng là đất đai là tài nguyên đặc biệt cần được quản lý minh bạch. Khắc phục các điểm yếu như cơ chế khung giá đất và chính sách tài chính đất đai bất cập.

Cách tính giá đất và thuế đất cần được điều chỉnh. Đề xuất này được ông Lê Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa, đưa ra tại hội thảo “Giá đất, thuế đất… thế nào cho hợp lý?”. Ông Quang cho rằng mức thuế đất 100% khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất không hợp lý và đề nghị điều chỉnh không vượt quá 20% mỗi năm khi có bảng giá đất mới. Cục Quản lý đất đai (Bộ NN-MT) cũng đang đề xuất sửa Nghị định 71 và Luật Đất đai để khắc phục khó khăn trong định giá đất.