Một người đàn ông tại xã Nam Tiên Hưng đã biến khu ruộng trũng bỏ hoang thành đầm sen rộng gần 20 mẫu, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Không chỉ vậy, đầm sen của anh còn góp phần làm đẹp làng quê và tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Trước đây, khu ruộng này là vùng trũng cấy lúa kém hiệu quả, nhiều hộ dân đã bỏ hoang. Tuy nhiên, anh Vũ Anh Tuấn đã mạnh dạn mượn lại ruộng của trên 40 hộ dân để trồng sen. Với đặc tính dễ trồng, ít sâu bệnh, sen đã trở thành cây trồng chủ lực của gia đình anh.

Sau 3 năm cải tạo, đầm sen của anh Tuấn đã trở thành một trong những đầm sen lớn nhất tại địa phương. Mùa hè là thời điểm sen vào chính vụ thu hoạch, và đầm sen của anh Tuấn lúc nào cũng có hàng nghìn bông hoa bung nở, thơm ngát cả một vùng quê.

Anh Tuấn cho biết, để sen ra nhiều hoa, hoa to, nở đúng độ, màu sắc đẹp, thơm; đài to, nhiều hạt, tỷ lệ hạt mẩy cao, anh đã áp dụng các biện pháp chăm sóc đặc biệt. Mỗi năm, đầm sen cho gia đình anh Tuấn nguồn thu từ 250 – 300 triệu đồng, đồng thời giải quyết việc làm cho trên 10 lao động ở địa phương.

Cây sen đã “đánh thức vùng đất trũng”, làm giàu cho gia đình anh Tuấn và còn mở ra cơ hội phát triển du lịch nông thôn gắn với nền nông nghiệp xanh. Ông Nguyễn Sinh Hoạch, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Mạnh dạn tích tụ ruộng trũng trồng sen của anh Tuấn là mô hình mới tại địa phương, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Việc bỏ lúa trồng sen như cách anh Tuấn đang làm mở ra một hướng đi triển vọng trong phát triển kinh tế nông nghiệp, nhất là đối với diện tích trũng cấy lúa kém hiệu quả ở các địa phương. Đây là một điển hình về việc chuyển đổi cây trồng để tăng giá trị trên một đơn vị diện tích canh tác.

Thị trường nông thôn Việt Nam đang trở thành điểm đến chiến lược mới cho các ông lớn ngành bán lẻ, với hơn 60 triệu người tiêu dùng tiềm năng. Khu vực này dự kiến sẽ đạt thu nhập bình quân đầu người là 6,7 triệu đồng mỗi tháng vào năm 2025, tạo ra nhu cầu tiêu dùng ngày càng đa dạng và phong phú. Trước những cơ hội này, các doanh nghiệp bán lẻ đã và đang triển khai nhiều chiến lược để tiếp cận thị trường nông thôn.

Một trong những mô hình được xem là lời giải hiệu quả cho thị trường này là mô hình minimart. Trong giai đoạn 2016-2023, mô hình này ghi nhận tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) lên đến 45%. WinCommerce, một thành viên của Masan Group, đang dẫn đầu cuộc đua với mô hình WinMart+ nông thôn. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, WinCommerce đã mở mới 236 cửa hàng, vươn lên dẫn đầu thị trường. Chiến lược của WinCommerce không chỉ tập trung vào việc mở rộng quy mô mà còn hướng đến hiệu quả tài chính, với tất cả các cửa hàng mở mới đều mang lại lợi nhuận.

Tuy nhiên, yếu tố giá cả vẫn là rào cản quan trọng mà các doanh nghiệp bán lẻ cần vượt qua khi tiếp cận thị trường nông thôn. Người tiêu dùng tại khu vực này vẫn rất nhạy cảm với giá cả, do đó các doanh nghiệp đang nỗ lực cung cấp các giá trị gia tăng như sản phẩm có thương hiệu rõ ràng, chất lượng đảm bảo, và các chương trình khuyến mãi để thu hút khách hàng.

Ngoài kênh bán hàng trực tiếp, thương mại điện tử cũng được xem là một kênh bán hàng quan trọng tại khu vực nông thôn. Các doanh nghiệp bán lẻ đang tích hợp chuyển đổi số vào kinh doanh, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và các chương trình Hội viên để củng cố nền tảng hạ tầng cho người tiêu dùng. WinMart+, một điển hình, đã áp dụng công nghệ và chương trình Hội viên để tăng cường tương tác và đáp ứng nhu cầu của khách hàng tại khu vực nông thôn.

Có thể thấy, thị trường nông thôn Việt Nam đang là chiến trường mới của ngành bán lẻ, với tiềm năng phát triển lớn. Các doanh nghiệp bán lẻ cần linh hoạt và sáng tạo trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh, từ mở rộng quy mô đến tăng hiệu quả tài chính, cũng như không ngừng cải thiện giá trị gia tăng cho người tiêu dùng. Cuộc đua giành thị phần tại khu vực nông thôn hứa hẹn sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới.

Cuộc khủng hoảng nghiêm trọng đang diễn ra trên khắp châu Âu khi các khu vực nông thôn, chiếm 40% diện tích, dần trở nên trống vắng. Điều này dẫn đến nền kinh tế địa phương ảm đạm và nhiều vấn đề xã hội. Tại Tây Ban Nha, ngôi làng Molezuelas de la Carballeda đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số và thiếu hụt trẻ em. Dân số của làng chỉ còn 47 người với độ tuổi trung bình là 70.

Suy giảm dân số ở vùng nông thôn không chỉ là vấn đề của Tây Ban Nha mà đang trở thành một cuộc khủng hoảng trên khắp châu Âu. Trong vòng 10 năm đến 2024, dân số sống tại các vùng nông thôn của Liên minh châu Âu đã giảm gần 8 triệu người, trong khi dân số đô thị tăng hơn 10 triệu người. Sự chênh lệch này đặt ra thách thức lớn cho các chính phủ và cơ quan chức năng trong việc tìm kiếm giải pháp.

Để ứng phó, các nước châu Âu đang nỗ lực xoay chuyển tình hình, từ bán nhà với giá 1 euro, hỗ trợ tái thiết nhà cửa, trợ cấp dịch vụ thiết yếu, đến sử dụng công nghệ để cải thiện tiếp cận giáo dục và y tế. Tuy nhiên, thực tế không dễ thay đổi. Cơ sở hạ tầng xuống cấp, việc làm khan hiếm, dân số già hóa là những thách thức dài hạn mà các khu vực nông thôn đang phải đối mặt.

Tại Phần Lan, thị trưởng Markus Hirvonen của khu vực Bắc Karelia bày tỏ lo ngại sâu sắc về sự thiếu hụt trẻ em. Ở Garfagnana, Ý, nữ thị trưởng Raffaella Mariani phải dùng chính tiền lương của mình để chi trả cho các tiết học ngoại khóa âm nhạc, khoa học, toán học và dịch vụ trông trẻ. Những nỗ lực này cho thấy sự quyết tâm của các nhà lãnh đạo địa phương trong việc giữ gìn và phát triển cộng đồng.

Dù nỗ lực, nhiều khu vực vẫn phải đối mặt với khó khăn. Tại vùng cao nguyên Scotland, Hội đồng Highland đang đối mặt khủng hoảng kép: thiếu việc làm, thiếu nhà ở và thiếu dịch vụ cơ bản. Để khắc phục, họ mua lại công ty xe buýt để phục vụ người dân ở khu vực xa xôi, tạm dừng hoạt động trường học thay vì đóng cửa vĩnh viễn. Đây là những biện pháp tạm thời giúp duy trì hoạt động của các khu vực nông thôn.

Một số vùng bắt đầu dựa vào du lịch như một cách duy trì sức sống. Việc thu hút du lịch không chỉ mang lại nguồn thu cho địa phương mà còn giúp quảng bá văn hóa và vẻ đẹp của các khu vực nông thôn. Tuy nhiên, vẫn có những hy vọng. Chính quyền tỉnh Zamora đã khởi động chương trình “Mi Pueblo Acoge” (Làng tôi chào đón bạn), thu hút người nhập cư từ Mỹ Latinh. 124 gia đình đã được tái định cư, trong đó có kỹ sư, bác sĩ, quản trị viên từ Venezuela. Chương trình này không chỉ giúp tăng dân số mà còn mang lại sự đa dạng về kỹ năng và kinh nghiệm cho cộng đồng.

Cuộc khủng hoảng này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn đến xã hội và văn hóa của các khu vực nông thôn. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương. Sự hợp tác và hỗ trợ từ nhiều phía sẽ giúp các khu vực nông thôn châu Âu tìm lại sức sống và phát triển bền vững.

Hiện tại, nhiều khu vực nông thôn đang tích cực tìm kiếm giải pháp để thu hút người nhập cư và phát triển kinh tế địa phương. Liên minh châu Âu cũng đang có những chương trình hỗ trợ cho các vùng nông thôn, với mục tiêu giúp họ vượt qua khó khăn và trở thành những khu vực phát triển bền vững.

Trong những năm gần đây, xã Tiên Lữ đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển hạ tầng giao thông nông thôn. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng đời sống cho người dân mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Với mục tiêu phục vụ nhu cầu đi lại và nâng cao chất lượng đời sống cho người dân, xã đã quan tâm đầu tư xây dựng và nâng cấp hạ tầng giao thông nông thôn trong thời gian qua.

Người dân địa phương đã tích cực tham gia vào việc trồng hoa, cây xanh hai bên đường giao thông nông thôn, tạo cảnh quan và vệ sinh môi trường. Từ năm 2020 đến nay, xã Tiên Lữ đã tiến hành cải tạo và nâng cấp 83 công trình giao thông, nhà văn hóa, cải tạo ao, hồ với tổng kinh phí xây dựng trên 490 tỷ đồng. Các hạng mục công trình đã phát huy hiệu quả sử dụng, phục vụ tốt nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của xã.

Để thực hiện các dự án nâng cấp đường giao thông, xã đã tổ chức tuyên truyền, phát động các phong trào thi đua gắn với tiêu chí xây dựng giao thông nông thôn. Đồng thời, xã cũng công khai, minh bạch mọi thông tin về các dự án mở rộng, nâng cấp đường giao thông. Qua đó, đã có nhiều hộ dân tự nguyện hiến đất, đóng góp kinh phí và ngày công lao động để thực hiện các dự án.

Ông Đặng Văn Thắng, thôn Tân Khai, là một trong những hộ dân đã chủ động hiến 200m2 đất, tháo dỡ công trình phụ, cổng, tường rào để mở rộng đường giao thông. Ông Thắng chia sẻ rằng việc mở rộng đường giao thông sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân địa phương.

Bên cạnh việc đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, xã Tiên Lữ cũng chú trọng triển khai hiệu quả các mô hình mở rộng diện tích lúa chất lượng cao, từ đó nâng cao thu nhập từ cấy lúa. Hiện nay, trên địa bàn xã có hơn 580 cơ sở sản xuất, kinh doanh ở các lĩnh vực như chăn nuôi, kinh doanh, buôn bán, tiểu thủ công nghiệp…

Đến nay, thu nhập bình quân đầu người của xã đã đạt trên 80 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân trên 1 héc-ta canh tác đạt 240 triệu đồng; tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 0,55%; tỉ lệ số hộ gia đình trong xã sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh đạt 100%.

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, xã Tiên Lữ tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực đầu tư, nâng cao các tiêu chí, hoàn thiện hạ tầng nông thôn đồng bộ, hiện đại theo hướng sáng, xanh, sạch, đẹp; cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Ở tỉnh Hà Tĩnh, nơi mà phần lớn dân số sinh sống ở các vùng nông thôn, hơn 150.000 hộ nông dân đã đăng ký danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp. Đây được coi là những ‘hạt mầm’ tiềm năng để hình thành các doanh nghiệp tư nhân ở nông thôn. Với gần 224.000 hội viên tham gia tổ chức hội nông dân, họ đã được tạo điều kiện thuận lợi để đầu tư mở rộng sản xuất, áp dụng công nghệ hiện đại nhằm nâng cao chất lượng và giá trị của các sản phẩm nông nghiệp. Nhiều nông dân đã xây dựng được các cơ sở sản xuất bài bản, hình thành doanh nghiệp, trở thành lực lượng nòng cốt trong việc hình thành nền kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn.

Một ví dụ điển hình là Châu Thị Hồng Hà, một nông dân xuất sắc của Hà Tĩnh. Khởi nghiệp từ một vài con hươu với mục đích ban đầu chỉ để có thêm thu nhập, sau hơn 30 năm, gia đình bà đã xây dựng được trang trại chăn nuôi hươu với quy mô hàng trăm con. Đến nay, vợ chồng bà đã thành lập Doanh nghiệp tư nhân nhung hươu Thuận Hà, chuyên kinh doanh các sản phẩm từ hươu. Doanh nghiệp của bà hiện có 3 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Nhiều hội viên nông dân ở Hà Tĩnh đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành những ‘doanh nhân nông thôn’, làm chủ các mô hình sản xuất lớn, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương. Tuy nhiên, các mô hình kinh tế tư nhân từ hội viên nông dân vẫn gặp không ít rào cản, từ thiếu vốn, khó tiếp cận thị trường, công nghệ còn hạn chế cho đến thiếu kỹ năng quản lý, điều hành…

Để tháo gỡ những vướng mắc và tạo điều kiện tốt hơn nữa cho những nông dân trở thành doanh nhân, ông Trần Đình Ước – Phó Chủ tịch Hội Nông dân (Ủy ban MTTQ tỉnh) cho biết: Hội viên nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi chính là mắt xích quan trọng, giúp nông thôn thoát khỏi tư duy sản xuất nhỏ lẻ, hướng đến nền kinh tế hàng hóa bền vững. Hiện nay, kinh tế nông hộ đang là mô hình kinh tế chính ở khu vực nông thôn.

Từ thực tiễn, việc nhìn nhận đúng vai trò của kinh tế nông hộ và có chính sách phát triển phù hợp sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần hình thành một khu vực kinh tế tư nhân năng động, sáng tạo và bền vững. Hội Nông dân tỉnh đang tích cực triển khai các nội dung Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân phát triển sản xuất kinh doanh, hình thành các doanh nghiệp tư nhân ở nông thôn./p>