Trong những năm gần đây, matcha đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực đương đại. Từ các chuỗi cửa hàng chuyên matcha đến những thương hiệu phổ biến như Starbucks hay Dunkin’ Donuts, tất cả đều đã đưa món nước matcha latte vào thực đơn của mình. Tuy nhiên, liệu bạn có đang thưởng thức matcha ‘đúng chuẩn’? Matcha ‘chuẩn’ và matcha thương mại có sự khác biệt lớn.

Matcha cao cấp có màu xanh tươi sáng, kết cấu mịn và vị umami đậm đà. Trong khi đó, loại matcha thương mại hay sản xuất số lượng lớn thường có màu ngả vàng hoặc nâu xỉn, thô và vị đắng rõ rệt. Chất lượng bắt đầu ngay từ nguồn nguyên liệu: matcha ngon được làm từ những lá trà non, được trồng dưới bóng râm, hái bằng tay vào đầu mùa xuân và nghiền bằng đá theo mẻ nhỏ.

Nhiều quán cafe độc lập đã ‘nâng cấp’ cách sử dụng matcha để pha chế ra những đồ uống sáng tạo, đồng thời giúp cho khách hàng có những trải nghiệm chân thực nhất có thể với đồ uống matcha nguyên chất. Một số thương hiệu matcha độc lập như 12 Matcha tại New York phục vụ các món đồ uống từ matcha được làm từ trà hái tay, thu hoạch lần đầu tại một trang trại cao cấp ở Uji, Nhật Bản.

Khách hàng của 12 Matcha sẽ trực tiếp chứng kiến ly matcha của mình được đánh tay cẩn thận bởi nhân viên được đào tạo bài bản, như một nghi lễ thu nhỏ. Tuy nhiên, ngành công nghiệp matcha tại Nhật Bản đang thích nghi với nhu cầu mới về bột trà chất lượng cao. Sự quan tâm dành cho matcha truyền thống là không đủ để duy trì ngành này.

Ông Marc Ooika, chủ sở hữu Ooika – quán matcha được xem là truyền thống nhất nước Mỹ, cho biết: ‘Tương lai của matcha truyền thống phụ thuộc vào thị trường phương Tây.’ Khi ngành công nghiệp matcha tại Nhật Bản đang thích nghi với nhu cầu mới về bột trà chất lượng cao, thì việc ngày càng có nhiều quán matcha đích thực xuất hiện chỉ còn là vấn đề thời gian.

Ẩm thực đường phố và ẩm thực bình dân đã trở thành một phần không thể thiếu trong trải nghiệm du lịch của nhiều du khách quốc tế khi đến Việt Nam. Những món ăn được bán trên các sạp hàng nhỏ hay vỉa hè, dù có giá rất rẻ, nhưng lại mang đến những hương vị riêng biệt và đặc trưng của từng địa phương và vùng miền. Một trong những ví dụ điển hình là món mỳ hến, một biến thể của món cơm hến truyền thống, và cả hai đều được coi là đặc sản không thể bỏ qua khi đến với thành phố Huế cổ kính.

Món mỳ hến bao gồm hai nguyên liệu chính vô cùng đơn giản: mỳ và hến. Hến ở Huế có kích thước nhỏ, vỏ mỏng, ruột bé nhưng được biết đến với vị ngọt nước và thịt đậm, thơm dai. Điều làm nên sự đặc biệt của hến Huế là chúng được đánh bắt trực tiếp từ môi trường nước lợ tự nhiên, chứ không phải là hến được nuôi trồng.

Quá trình chế biến hến để làm mỳ hến cũng rất công phu. Hến được rửa sạch và ngâm trong nước vo gạo hoặc nước lạnh pha ớt trong khoảng từ một đến ba ngày. Điều này giúp hến nhả hết bùn cát và trở nên sạch sẽ. Sau đó, hến được luộc chín tới để tách lấy phần thịt, và nước luộc được sử dụng làm nước chan, tạo nên hương vị đặc trưng cho món ăn.

Mỳ hến là một trong những món ăn đặc sản mà du khách không thể bỏ qua khi đến với Huế. Bên cạnh hai thành phần chính là mỳ và hến, món ăn này còn được kết hợp với một số loại rau thơm như khế, xoài chua bào sợi, bắp chuối xắt mỏng, tóp mỡ, da heo phơi khô chiên phồng, lạc rang nguyên hạt, lá bạc hà, và thêm chút mắm ruốc, ớt bột tao dầu… Sự kết hợp của các thành phần này tạo nên hương vị độc đáo và phong phú cho món mỳ hến.

Điều làm nên sự độc đáo của cả cơm hến và mỳ hến, và cũng là điều tạo nên nét văn hóa ẩm thực riêng của Huế, chính là cách mà người Huế chế biến và thưởng thức hến. Hến không chỉ là một nguyên liệu đơn giản, mà còn là biểu tượng cho sự giữ gìn di sản ẩm thực và lối sống truyền thống của người Huế.

Với du khách quốc tế, mỳ hến là một trong những món ăn Việt Nam mà họ nhất định phải thử trước khi qua đời. Đây là món ăn đơn giản, giá rẻ nhưng mang đến hương vị vừa vặn và đặc trưng của vùng đất cố đô. Mỳ hến không chỉ là một món ăn, mà còn là một trải nghiệm văn hóa và là cách để du khách hiểu hơn về người Huế, về cách họ ăn, cách họ nấu, và cách họ giữ gìn di sản ẩm thực của mình.