Ngày 1/8/2020, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực, mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và EU. Sau 5 năm thực thi, những lợi ích mà EVFTA mang lại đã trở nên rõ ràng và thiết thực cho doanh nghiệp hai bên.

EVFTA đã xóa bỏ hầu hết các rào cản thuế quan, ngoại trừ một số mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan miễn thuế. Về phía EU, hiệp định này cam kết xóa bỏ thuế quan ngay khi có hiệu lực đối với hàng hóa của Việt Nam thuộc 85,6% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Trong vòng 7 năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực, EU cam kết xóa bỏ 99,2% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU.

Đối với 0,3% kim ngạch xuất khẩu còn lại, bao gồm một số sản phẩm gạo, ngô ngọt, tỏi, nấm, đường và các sản phẩm chứa hàm lượng đường cao, EU cam kết mở cửa cho Việt Nam theo hạn ngạch thuế quan (TRQs) với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%. Về thuế xuất khẩu của Việt Nam, Việt Nam cam kết xóa bỏ hầu hết các loại thuế xuất khẩu đối với hàng hóa xuất sang EU.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở EU sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường Việt Nam với gần 100 triệu người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang tăng trưởng nhanh. Báo cáo Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2025 do Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp xác định ưu đãi thuế quan là lợi ích nổi bật của EVFTA đã tăng vọt từ 29% trong quý II/2024 lên đến 61% trong quý II/2025.

Một số doanh nghiệp đã có thể định lượng lợi nhuận trực tiếp từ EVFTA, mức tăng trung bình được ghi nhận vào lợi nhuận ròng là 8,7% – với một số doanh nghiệp báo cáo con số ấn tượng lên tới 25%. Cũng theo báo cáo này, sau 5 năm thực thi và tận dụng EVFTA, có đến 98,2% doanh nghiệp châu Âu tham gia khảo sát cho biết họ đã biết đến EVFTA và gần một nửa trong số đó báo cáo rằng hiệp định mang lại lợi ích từ mức trung bình đến đáng kể.

Đáng chú ý, không chỉ các tập đoàn lớn được hưởng lợi mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) cũng đang khai thác tốt các ưu đãi từ hiệp định. EVFTA không chỉ là một thỏa thuận về thuế quan mà còn là nền tảng cho sự hài hòa về tiêu chuẩn và thịnh vượng bền vững. Hiệp định đã củng cố lòng tin, thúc đẩy thương mại và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai phía.

Tuy nhiên, để tiếp tục tận dụng các ưu đãi từ EVFTA, các doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển mình thích ứng với nhu cầu ngày càng tăng từ thị trường EU đối với sản phẩm bền vững. Việt Nam có nhiều lợi thế khai thác từ nguồn nguyên liệu phong phú đến cam kết mạnh mẽ với phát triển xanh, cũng như đảm bảo tiêu chuẩn cao về môi trường và xã hội.

Ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương nhấn mạnh, EU là thị trường tốt, thị trường tiềm năng, với tiêu chuẩn thị trường cao nhưng vấn đề quan trọng là xuất khẩu sang EU đem lại giá trị cao. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đang xuất khẩu tốt sang thị trường này.

Bộ Công Thương đang tiếp tục triển khai xây dựng Đề án hệ sinh thái kết nối các chủ thể doanh nghiệp lại với nhau và không chỉ có sự hỗ trợ từ cơ quan địa phương, cơ quan Trung ương, mà cả sự hỗ trợ của hiệp hội logistics, ngân hàng, đơn vị tư vấn… Khi có hệ sinh thái, các sản phẩm rất dễ truy xuất nguồn gốc.

Trong chiến lược phát triển dài hạn, việc tận dụng tối đa các FTA được xác định là chìa khóa then chốt giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, thu hút đầu tư và củng cố vị thế trên trường quốc tế.

Chiều tối ngày hôm nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì lễ công bố thành lập Ủy ban Quốc gia APEC2027 của Việt Nam. Tại sự kiện này, Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia APEC2027, đã phát biểu rằng Việt Nam đã có hai lần đăng cai thành công APEC vào các năm 2006 và 2017. Đây là nền tảng vững chắc để Việt Nam tự tin bước vào APEC2027 với tầm nhìn mới, quyết tâm cao và khát vọng bứt phá.

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn cho biết APEC2027 sẽ là phép thử quan trọng để khẳng định vị thế dẫn dắt và khả năng thích ứng của Việt Nam trong việc chuyển hóa thách thức thành cơ hội. Sự kiện này cũng sẽ giúp đưa APEC bước vào thời điểm phát triển mới.

Để tổ chức thành công Năm APEC2027, Phó Thủ tướng đề nghị cần xác định năm 2025 là năm khởi động toàn diện công tác chuẩn bị, năm 2026 là năm cơ bản hoàn tất và năm 2027 là năm đăng cai tổ chức thành công các hoạt động. Sự kiện này sẽ bao gồm hơn 150 hội nghị và cuộc họp.

Ông Sơn cũng nhấn mạnh rằng bên cạnh Phú Quốc, nơi đăng cai Tuần lễ Cấp cao APEC, Việt Nam cần chủ động phối hợp triển khai rà soát, nâng cấp hạ tầng và xác định địa điểm tổ chức các Hội nghị Bộ trưởng, Hội nghị Quan chức cao cấp và các hoạt động khác.

Ngoài ra, Việt Nam cũng cần tăng cường tham vấn, trao đổi thông tin và phối hợp chặt chẽ với các nền kinh tế thành viên APEC để đảm bảo sự thành công của sự kiện này.

Đại diện chủ nhà APEC2025, Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Choi Young Sam, đã đánh giá cao vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong việc thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Đại sứ Hàn Quốc khẳng định sẽ hợp tác chặt chẽ với các bên liên quan, đặc biệt là Việt Nam, để hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công APEC2027.

Tại lễ công bố, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao việc đăng cai Năm APEC2027 là vinh dự đối với Việt Nam và cũng là một trọng trách quốc tế. Sự kiện này là minh chứng cho sự tin tưởng và tín nhiệm của các thành viên APEC dành cho Việt Nam.

Thủ tướng cho biết Việt Nam sẽ cố gắng và nỗ lực hết sức để tổ chức Năm APEC2027 thành công hơn hai lần đăng cai trước. Việt Nam quyết tâm tổ chức Năm APEC2027 hướng tới thành công cả về mặt đa phương và song phương, cả khía cạnh khu vực và quốc tế.

Thủ tướng tin tưởng rằng Năm APEC2027 sẽ thành công nhất có thể, hiệu quả nhất có thể, góp phần vào hòa bình, hợp tác, phát triển và thịnh vượng ở châu Á – Thái Bình Dương và trên thế giới.

Ngày gần đây, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Việt Nam Trần Đức Hùng đã có buổi tiếp đón đoàn công tác của Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Mục đích của buổi tiếp đón là tăng cường hợp tác giữa hải quan hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực doanh nghiệp ưu tiên (AEO).

Trong buổi tiếp, ông Hùng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ hợp tác giữa hải quan Việt Nam và Trung Quốc. Ông cũng đánh giá cao những nỗ lực của hai bên trong việc triển khai các lĩnh vực nghiệp vụ, trong đó có hợp tác về AEO. Lĩnh vực này không chỉ giúp tạo thuận lợi cho thương mại mà còn đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng.

Hải quan Việt Nam cam kết phối hợp chặt chẽ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để hợp tác AEO giữa hai bên đạt được kết quả thiết thực. Mục tiêu là tiến tới ký kết Thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRA) về AEO. Điều này sẽ giúp tạo thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước và góp phần thúc đẩy thương mại song phương Việt Nam-Trung Quốc phát triển ổn định, bền vững.

Đoàn công tác của hải quan Trung Quốc đã đánh giá cao sự thu xếp chu đáo của hải quan Việt Nam. Họ bày tỏ tin tưởng rằng với sự chỉ đạo của Phó Cục trưởng Trần Đức Hùng và sự nỗ lực của hải quan hai bên, hợp tác AEO sẽ sớm đạt được kết quả thực chất. Điều này cũng phù hợp với chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước của hai bên được đề cập tại Tuyên bố chung nhân chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tháng 10/2024.

Sau buổi tiếp, các đơn vị nghiệp vụ của hai bên đã tiến hành thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và tình hình triển khai thực tế chương trình doanh nghiệp ưu tiên của mỗi bên. Hải quan Việt Nam đã cập nhật những thay đổi quy định pháp luật về doanh nghiệp ưu tiên vừa được ban hành vào tháng 6/2025. Điều này nhằm đáp ứng các khuyến nghị tại Khung tiêu chuẩn về an ninh và tạo thuận lợi thương mại (SAFE) của Tổ chức Hải quan thế giới.

Hai bên nhất trí tiếp tục thực hiện các bước triển khai nhằm nhanh chóng tiến tới thảo luận, trao đổi về thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên. Điều này dựa trên Kế hoạch hành động về doanh nghiệp ưu tiên giữa hải quan Việt Nam và Trung Quốc được ký kết nhân chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tháng 10/2024.

Trong những năm qua, hải quan hai nước luôn duy trì mối quan hệ hợp tác hữu nghị, hiệu quả và ngày càng tăng cường hợp tác sâu sắc và thực chất hơn. Thông qua các cơ chế hợp tác song phương và đa phương, hai bên đã thảo luận các biện pháp nhằm tạo thuận lợi thương mại, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại biên giới hai nước, đồng thời xây dựng phương hướng hợp tác trong nhiều lĩnh vực.

Việc hai bên cùng nghiên cứu tiến tới công nhận lẫn nhau chương trình AEO không chỉ là bước đi cụ thể trong triển khai các cam kết quốc tế, mà còn là minh chứng cho sự tin cậy và hợp tác ngày càng sâu rộng giữa hai cơ quan hải quan.

Ngày 18 tháng 7 năm 2025, tại thành phố Wellington, Niu Di-lân, Kỳ họp lần thứ 9 Ủy ban Hỗn hợp về Kinh tế và Thương mại Việt Nam – Niu Di-lân (JTEC) đã diễn ra thành công. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa hai quốc gia.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam, bà Phan Thị Thắng, và Quyền Thứ trưởng Bộ Ngoại giao và Thương mại Niu Di-lân, ông Brian Willson, đã đồng chủ trì Kỳ họp. Trong khuôn khổ sự kiện, hai bên đã tiến hành đánh giá cao việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 2 năm 2025. Hai nước cũng đang tích cực triển khai các hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Niu Di-lân.

Hai bên đã thảo luận về các biện pháp cụ thể để thúc đẩy hợp tác kinh tế và thương mại, bao gồm tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như giao thông vận tải, giáo dục và lao động. Về hợp tác song phương, hai bên ghi nhận nỗ lực và sự hợp tác chặt chẽ của các Bộ, ngành liên quan của hai nước trong việc phát triển quan hệ và triển khai các thỏa thuận đã ký kết.

Một trong những nội dung quan trọng được đề cập là Dự thảo “Chương trình hành động triển khai Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện”. Dự kiến, chương trình này sẽ được hoàn thành và ký kết vào cuối năm nay. Điều này thể hiện cam kết của hai bên trong việc củng cố và深化 mối quan hệ kinh tế và thương mại.

Về mục tiêu thương mại, hai bên đã thảo luận về việc đạt kim ngạch thương mại 3 tỷ USD vào năm 2026. Thứ trưởng Phan Thị Thắng bày tỏ sự nhất trí với ông Brian Willson rằng hai bên cần nghiên cứu tất cả các phương án giúp gia tăng thương mại và đầu tư song phương. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đề nghị hai bên phối hợp chặt chẽ và triển khai hiệu quả các thỏa thuận thương mại đã ký kết.

Trong khuôn khổ Kỳ họp, hai bên cũng trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải, giáo dục, lao động. Họ khẳng định rằng đây là những nhân tố quan trọng hỗ trợ tăng trưởng thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Bên cạnh những nội dung hợp tác song phương, hai bên đã trao đổi và chia sẻ quan điểm về một số khuôn khổ hợp tác đa phương và khu vực. Họ khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trong các cơ chế hợp tác mà hai nước đều là thành viên.

Hiện tại, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 12 của Niu Di-lân, chiếm 2,1% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Niu Di-lân. Trong 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Niu Di-lân đã đạt 600,0 triệu USD, tăng 19,1% so với cùng kỳ năm trước. Những con số này cho thấy tiềm năng và triển vọng của mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Niu Di-lân.

Thông qua Kỳ họp lần thứ 9 JTEC, Việt Nam và Niu Di-lân đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế và thương mại. Đây là cơ hội để hai nước tăng cường quan hệ và khai thác tiềm năng hợp tác trong tương lai.

Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã tiến hành cuộc gặp gỡ với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent vào ngày 18-7 tại Tokyo. Trong cuộc gặp kéo dài hơn 30 phút, Thủ tướng Ishiba kêu gọi tiếp tục đàm phán về thuế quan nhằm đạt được thỏa thuận có lợi cho cả hai nước. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Bộ trưởng Tài chính Mỹ có chuyến thăm Nhật Bản để tham dự Triển lãm Thế giới 2025 tại Osaka.

Cuộc họp giữa Thủ tướng Ishiba và Bộ trưởng Bessent có sự tham gia của Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa, người lãnh đạo đàm phán phía Nhật Bản về thuế quan với Mỹ. Cả hai bên đã tái khẳng định cam kết thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn về kinh tế, an ninh và các lĩnh vực khác.

Thủ tướng Ishiba cho biết đã đề nghị Bộ trưởng Bessent tiếp tục đàm phán với Bộ trưởng Akazawa để đạt được thỏa thuận đôi bên cùng có lợi. Mặc dù chưa ấn định ngày cụ thể để gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Ishiba tin rằng sẽ có cơ hội để trực tiếp trao đổi với Tổng thống Mỹ, đặc biệt khi lợi ích quốc gia của Nhật Bản đang bị đe dọa bởi các chính sách thương mại gần đây.

Tổng thống Trump đã thông báo kế hoạch áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Nhật Bản từ ngày 1-8. Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực đạt được thỏa thuận với chính quyền ông Trump qua nhiều cấp độ liên lạc, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực từ các biện pháp thuế quan này.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Bessent không tham gia đàm phán cấp bộ trưởng với Nhật Bản trong chuyến thăm này vì ông đến với tư cách thành viên phái đoàn Mỹ tham dự Triển lãm Thế giới. Tuy nhiên, Washington đang cân nhắc đề xuất của Tokyo về đầu tư quy mô lớn hơn và tăng cường nhập khẩu hàng hóa Mỹ nhằm giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với Nhật Bản.

Nhật Bản và Mỹ duy trì mối quan hệ kinh tế và chính trị quan trọng, và các cuộc đàm phán về thuế quan đang diễn ra trong bối cảnh phức tạp của thương mại quốc tế. Hy vọng rằng, thông qua các cuộc đàm phán, cả hai bên sẽ tìm ra giải pháp phù hợp, đem lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

Triển lãm Thế giới 2025 tại Osaka là một sự kiện lớn, thể hiện cam kết của Nhật Bản và các quốc gia khác trong việc thúc đẩy hợp tác và phát triển. Chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cũng thể hiện nỗ lực của Mỹ trong việc duy trì và mở rộng quan hệ hợp tác với Nhật Bản và các nước khác trên thế giới.

Hội chợ Thương mại Việt – Lào (VIETLAO EXPO) là một trong những sự kiện xúc tiến thương mại quan trọng nhất trong năm, được tổ chức đồng thời bởi Bộ Công thương Việt Nam và Bộ Công thương Lào. Sự kiện này đã trở thành một hoạt động thường niên kể từ năm 2007 và được xem là một triển lãm hàng hóa cấp quốc gia, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai Chính phủ và nhân dân hai nước.

Tham dự sự kiện năm nay có Bộ trưởng Công thương Lào Malaythong Kommasith; Thứ trưởng Công thương Việt Nam Trương Thanh Hoài, cùng đại diện các doanh nghiệp Việt Nam và Lào, cũng như đông đảo người dân Lào và cộng đồng người Việt Nam tại Lào. Hội chợ diễn ra từ ngày 17-21/7 tại Trung tâm Hội nghị và triển lãm quốc tế Lào (Lao-Itecc) ở thủ đô Vientiane, Lào, với quy mô 250 gian hàng tiêu chuẩn.

Phát biểu tại hội chợ, Bộ trưởng Công thương Lào Malaythong Kommasith đánh giá cao sự quan tâm và tham gia tích cực của các doanh nghiệp Việt Nam và Lào trong hội chợ năm nay. Ông cho biết, kim ngạch thương mại hai chiều Lào – Việt Nam năm 2024 đạt 2,25 tỷ USD, tăng 38,2% so với năm trước. Trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt 1,6 tỷ USD, tăng 100,4% so với cùng kỳ năm 2024.

Thứ trưởng Bộ Công thương Trương Thanh Hoài nhấn mạnh, Hội chợ thương mại Việt – Lào là một trong những hoạt động xúc tiến thương mại thường niên có quy mô lớn do Bộ Công thương hai nước đồng chủ trì tổ chức. Hội chợ còn mang ý nghĩa thiết thực, góp phần tăng cường kết nối kinh tế, thúc đẩy đầu tư, thương mại, mở rộng thị trường, quảng bá sản phẩm thế mạnh của mỗi bên.

Hội chợ VIETLAO EXPO 2025 có sự tham gia của gần 80 doanh nghiệp Việt Nam thuộc các ngành hàng như dược phẩm, thiết bị y tế, nông – lâm – thủy hải sản, thực phẩm chế biến, may mặc, thủ công mỹ nghệ. Đoàn doanh nghiệp Việt Nam tham gia Hội chợ hướng tới các mục tiêu quảng bá hình ảnh quốc gia và doanh nghiệp Việt Nam, thúc đẩy xuất khẩu, mở rộng mạng lưới tiêu thụ hàng hóa của Việt Nam vào thị trường Lào và khu vực Đông Bắc Thái Lan.

Các doanh nghiệp Việt Nam và Lào tham gia hội chợ cho biết, đây là cơ hội để họ quảng bá và giới thiệu sản phẩm tới cộng đồng người Việt, người Lào và bạn bè quốc tế. Sự kiện này cũng giúp làm cầu nối hiệu quả cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư của Việt Nam và Lào gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, hợp tác đầu tư, liên doanh liên kết. Thông qua hội chợ, các doanh nghiệp có thể tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường và tăng cường hợp tác kinh doanh.

Với những nỗ lực của Bộ Công thương Việt Nam và Bộ Công thương Lào, Hội chợ Thương mại Việt – Lào đã trở thành một sự kiện quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại giữa hai nước. Sự kiện này cũng thể hiện sự quan tâm và cam kết của hai Chính phủ trong việc tăng cường hợp tác toàn diện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân hai nước.