Từ ngày 1/7/2025, số định danh cá nhân sẽ được sử dụng thay cho mã số thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Quy định này nhằm đảm bảo sự đồng bộ dữ liệu giữa hệ thống cơ quan thuế và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đồng thời thực hiện theo Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Việc sử dụng số định danh thay cho mã số thuế giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, chi phí làm thủ tục cho người dân. Trước đây, mỗi người được cấp một số Chứng minh nhân dân, hoặc Căn cước công dân rồi lại được cấp thêm mã số thuế, mã số sổ bảo hiểm xã hội, số thẻ bảo hiểm y tế… Công dân phải ghi nhớ rất nhiều loại thông tin và kê khai các thông tin này cho các cơ quan quản lý nhà nước khác nhau.

Khi sử dụng thống nhất mã số định danh công dân làm mã số thuế để giải quyết thủ tục hành chính với cơ quan thuế, đồng thời sử dụng mã định danh để giải quyết thủ tục hành chính với các cơ quan nhà nước khác thì người dân chỉ cần kê khai thông tin số định danh của mình. Các cơ quan quản lý nhà nước có thể trao đổi thông tin về quản lý theo ngành, lĩnh vực đối với công dân để tăng cường hiệu quả quản lý thuế nói riêng và quản lý nhà nước nói chung.

Một điểm cộng nổi bật khác khi dùng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế là việc nâng cao tính bảo mật và phòng tránh gian lận. Tất cả thông tin nộp thuế hiện nay được thực hiện thông qua ứng dụng eTax Mobile tích hợp với hệ thống định danh điện tử (VneID) của Bộ Công an. Nhờ đó, mọi giao dịch, kê khai đều được kiểm soát chặt chẽ và chỉ cá nhân có mã định danh mới có quyền thực hiện, giảm thiểu tối đa nguy cơ giả mạo, hoặc đánh cắp thông tin.

Việc liên kết với hệ thống dữ liệu dân cư quốc gia cũng giúp ngành thuế xác thực thông tin người nộp thuế một cách chính xác, góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi hợp pháp của công dân.

Để đảm bảo thống nhất, đồng bộ dữ liệu quản lý thuế, cơ quan thuế sẽ sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ 1/7/2025. Người nộp thuế cần lưu ý các trường hợp cụ thể dưới đây để phối hợp cập nhật thông tin kịp thời, đúng quy định.

Trường hợp người nộp thuế chưa được cấp mã số thuế trước ngày 1/7/2025, nếu là hộ kinh doanh thuộc diện đăng ký thuế cùng với đăng ký kinh doanh, sẽ thực hiện thủ tục đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định hiện hành. Cá nhân và đại diện hộ gia đình không thuộc diện hộ kinh doanh sẽ phải làm thủ tục đăng ký thuế trước khi phát sinh nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước.

Khi đăng ký, người nộp thuế phải kê khai chính xác 3 thông tin cơ bản gồm họ và tên, ngày tháng năm sinh và số định danh cá nhân. Những thông tin này cần đảm bảo trùng khớp với dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Trường hợp người nộp thuế đã được cấp mã số thuế trước ngày 1/7/2025 thì cần tra cứu thông tin đăng ký thuế đã khớp đúng với thông tin của cá nhân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hay chưa. Nếu thông tin đăng ký thuế đã khớp đúng với thông tin của cá nhân được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đối với mã số thuế đã được cấp trước ngày 1/7/2025 được cơ quan thuế chuyển đổi sang số định danh cá nhân.

Mã số thuế đã được cấp trước đây có thông tin đăng ký thuế khớp đúng với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được cơ quan thuế chuyển đổi sang số định danh cá nhân, không phát sinh thủ tục hành chính đối với người nộp thuế khi chuyển đổi.

Người nộp thuế được tra cứu các mã số thuế đã được cấp trước đây và nghĩa vụ thuế theo từng mã số thuế đã được cấp khi đăng nhập sử dụng dịch vụ thuế điện tử thông qua tài khoản VNeID mức độ 2.

Khi mã số thuế đã được tích hợp vào số định danh cá nhân thì các hóa đơn, chứng từ, hồ sơ thuế, giấy tờ có giá trị pháp lý khác đã lập có sử dụng thông tin mã số thuế của cá nhân tiếp tục được sử dụng để thực hiện các thủ tục hành chính về thuế, chứng minh việc thực hiện nghĩa vụ thuế mà không phải điều chỉnh thông tin mã số thuế trên hóa đơn, chứng từ, hồ sơ thuế sang số định danh cá nhân.

Chuyển đổi số và minh bạch tài chính đang trở thành yêu cầu cấp thiết đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Để đáp ứng nhu cầu này, Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã đưa ra các quy định mới nhằm tăng cường tính minh bạch và quản lý tài chính đối với các hộ kinh doanh. Điều này đòi hỏi các tiểu thương phải thay đổi cách thức vận hành và quản lý tài chính của mình.

Tại Hà Nội, nhiều hộ kinh doanh đã bắt đầu chuyển đổi sang hình thức thanh toán trực tuyến và quản lý tài chính số. Quán bún thang gia truyền của cô Thúy tại ngõ 74 phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội là một ví dụ. Cô Thúy đã chuyển đổi sang giao dịch trực tuyến qua tài khoản chính danh và mã QR, giúp cô quản lý doanh thu và chi phí một cách dễ dàng và minh bạch hơn.

Tương tự, anh Trọng Tuấn, chủ một cơ sở sửa chữa bảo dưỡng điện lạnh tại TP. Hồ Chí Minh, cũng đã chuyển đổi mô hình hoạt động của mình để đáp ứng yêu cầu của đối tác và Nghị định 70. Anh đã mở tài khoản hộ kinh doanh gắn với mã QR riêng và tích hợp loa thanh toán, hệ thống quản lý giao dịch xuất hóa đơn điện tử.

Ngân hàng SHB đã trở thành đối tác đồng hành giúp hộ kinh doanh đáp ứng đúng quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP. SHB cung cấp giải pháp thanh toán, tài khoản chính danh, tách bạch dòng tiền, và đối soát thu chi. Hệ sinh thái tài chính số của SHB giúp tiểu thương vận hành dễ dàng và tạo nền tảng để phát triển minh bạch, bền vững.

SHB cũng cung cấp nhiều ưu đãi và khuyến mãi cho các hộ kinh doanh, bao gồm miễn phí phát hành thẻ ghi nợ quốc tế, hoàn tiền cho các chi tiêu bằng thẻ, và tặng số tài khoản đẹp, số VIP trị giá tới 25 triệu đồng. Ngoài ra, SHB còn thiết kế riêng gói vay kinh doanh linh hoạt hỗ trợ dòng vốn tức thời cho khách hàng.

Đại diện SHB chia sẻ, phía sau mỗi sạp hàng nhỏ là một giấc mơ lớn của người kinh doanh. Vì vậy, những giải pháp của SHB không chỉ đơn thuần là dịch vụ tài chính mà là người bạn đồng hành thực sự cùng tiểu thương trưởng thành từng bước, từ giao dịch đầu tiên đến những kế hoạch dài hơi hơn, minh bạch hơn, đúng với yêu cầu của Nghị định 70.

Từ ngày 1/1/2026, chính phủ sẽ bãi bỏ hình thức thuế khoán và thay thế bằng việc tự khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế. Sự thay đổi này đang tạo ra nhiều thách thức và lo lắng cho các hộ kinh doanh trên toàn quốc.

Việc bãi bỏ thuế khoán và áp dụng hình thức tự khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế được xem là một bước đi quan trọng để tăng tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP (Nghị định 70), các hộ kinh doanh đang nộp thuế theo phương pháp khoán và có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng Nghị định 70 là một bước đi quan trọng của Chính phủ nhằm tăng cường tính minh bạch, hiện đại hóa hệ thống quản lý thuế và từng bước xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, hiệu quả.

Tuy nhiên, khảo sát của VCCI với gần 1.400 hộ kinh doanh trên toàn quốc cho thấy, nhiều hộ kinh doanh vẫn còn lo lắng và chưa hiểu rõ về Nghị định 70. Có đến 94% hộ kinh doanh được khảo sát trực tiếp đã biết đến Nghị định 70, nhưng chỉ khoảng 11% thực sự hiểu rõ nội dung và nghĩa vụ của mình. Đặc biệt, hơn 50% cho biết chưa từng nhận được hỗ trợ rõ ràng từ cơ quan thuế ở địa phương.

Bà Nguyễn Thị Khánh Ly, chủ hộ kinh doanh Phạm Gia tại Hà Nội, cho rằng chính sách thuế mới đang tạo ra nhiều áp lực cho các hộ kinh doanh. Trước đây, phần lớn hộ kinh doanh đều quen với việc nộp thuế khoán, hình thức áp mức thuế cố định hàng tháng, không yêu cầu ghi chép sổ sách hay kê khai doanh thu chi tiết.

Ông Nguyễn Đình Cư, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), cho rằng tâm lý lo lắng của các hộ kinh doanh là dễ hiểu. Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là một thách thức lớn đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

VCCI khuyến nghị cần chủ động truyền thông toàn diện, dễ hiểu và đúng đối tượng, đặc biệt với nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ, ở khu vực nông thôn hoặc ngành nghề có tỷ lệ nhận biết thấp. Cơ quan thuế cần xây dựng các tài liệu hướng dẫn trực quan như sổ tay, infographic, quy trình minh họa… để hộ kinh doanh dễ nắm bắt và triển khai.

TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, cho rằng phần mềm kê khai nộp thuế cần hết sức dễ hiểu, dễ sử dụng; mô hình quản trị cũng phải cực kỳ đơn giản cho hộ kinh doanh. Cần phải xem xét lại mức doanh thu phải sử dụng hóa đơn điện tử. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam sẽ tiếp tục hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc triển khai Nghị định 70.

Cơ quan thuế khẳng định Nghị định 70 không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ, cá nhân kinh doanh. Việc áp dụng và triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thuế trên doanh thu thực tế phát sinh, tạo môi trường sản xuất kinh doanh công bằng, minh bạch.