Quá trình đổi mới giáo dục đang đặt ra những yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục, trong đó có nhiệm vụ quan trọng là chuyển dịch từ quản lý sang quản trị nhà trường. Để đạt được mục tiêu này, đòi hỏi cán bộ quản lý giáo dục phải có trình độ chuyên môn sâu, tư duy sáng tạo, khả năng lãnh đạo, cũng như năng lực phát triển đội ngũ và huy động các nguồn lực.

Đánh giá về tình hình quản trị tại các cơ sở giáo dục trong năm học 2024-2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các trường học đã chủ động xây dựng các chương trình giáo dục phù hợp với điều kiện thực tế về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Bên cạnh đó, các nhà trường cũng chủ động xây dựng phương án tuyển sinh, tổ chức các tổ hợp để học sinh lựa chọn và bố trí giáo viên một cách hợp lý. Ngoài ra, các trường còn tích cực huy động nguồn lực xã hội hóa để phát triển giáo dục.

Dù đã đạt được một số kết quả tích cực, nhưng vẫn còn một số tồn tại cần được khắc phục. Nhận thức của một số cán bộ quản lý về yêu cầu đổi mới quản trị nhà trường vẫn còn hạn chế, thậm chí thiếu chủ động trong việc chuyển hướng từ quản lý sang quản trị. Năng lực quản trị của đội ngũ cán bộ quản lý còn bất cập, đặc biệt là trong việc vận dụng các nguyên tắc quản trị hiện đại.

Ông Nguyễn Mai Trọng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học & THCS A Xing, cho rằng một trong những khó khăn trong việc chuyển đổi từ quản lý sang quản trị trường học là do một số cán bộ quản lý vẫn áp dụng cách quản lý hành chính truyền thống. Ông nhấn mạnh rằng cần phải thực hiện nghiêm túc và đầy đủ “3 công khai” trong trường học và tích cực huy động nguồn lực xã hội hóa để đầu tư vào cơ sở vật chất và thiết bị giảng dạy.

Ông Nguyễn Minh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THCS Trung Hiếu, cũng nhận định rằng vẫn còn không ít cán bộ quản lý làm việc theo lối mòn hành chính và thiếu tư duy đổi mới. Để nâng cao nhận thức và năng lực quản trị hiện đại, ông đề xuất rằng đội ngũ cán bộ quản lý cần được đào tạo lại và bồi dưỡng thường xuyên về quản trị nhà trường.

TS Tôn Quang Cường, Chủ nhiệm khoa Công nghệ giáo dục, Trường Đại học Giáo dục, đề xuất một số chính sách trọng tâm trong công tác quản trị nhà trường tích hợp sâu công nghệ. Ông cho rằng cần thiết lập Hệ thống thông tin quản lý giáo dục thống nhất và triển khai Hệ thống quản lý nguồn nhân lực theo hướng mở, tích hợp với hỗ trợ trí tuệ nhân tạo (AI).

Tóm lại, việc chuyển dịch từ quản lý sang quản trị nhà trường là yêu cầu tất yếu trong quá trình đổi mới giáo dục hiện nay. Để thực hiện mục tiêu này, cần có sự thay đổi về nhận thức, nâng cao năng lực quản trị, cũng như ứng dụng công nghệ trong quản lý. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan và quyết tâm đổi mới của ngành giáo dục sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được mục tiêu này. Liên kết các ứng dụng học tập và các công cụ khác dưới tầm nhìn đa chiều tiếp tục nâng cao chất lượng toàn diện. Tham khảo giáo trình phù hợp ứng dụng trong giảng dạy giúp chuyển dịch giáo dục nước nhà nhanh hơn theo kịp tiến độ khu vực.

Lượt xem: 12345

Luật Nhà giáo – chìa khóa để nâng cao chất lượng giáo dục

Việc Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo là minh chứng cho cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc tạo đột phá, nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Tuy nhiên, việc tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo là một quá trình phức tạp và khó khăn hơn nhiều so với việc xây dựng và ban hành Luật.

Luật Nhà giáo được xây dựng theo tinh thần ‘kiến tạo phát triển’ của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị. Đây là công cụ pháp lý mạnh mẽ để chuyển đổi nền giáo dục Việt Nam, không chỉ giải quyết các bất cập hiện tại mà còn mở ra kỷ nguyên mới cho nghề dạy học, nơi nhà giáo được coi là tài sản quý giá nhất và động lực chính cho sự phát triển giáo dục.

Tuy nhiên, việc thực hiện Luật Nhà giáo sẽ đối diện với nhiều khó khăn và thách thức từ nhiều phía, dưới tác động của các yếu tố chính trị, xã hội, văn hóa, kinh tế. Một trong những thách thức lớn là nghề dạy học đang trải qua những biến đổi sâu sắc cùng với giáo dục dưới tác động của những xu thế toàn cầu liên quan đến tiến bộ công nghệ, bất ổn thương mại, xung đột địa chính trị, chuyển đổi dân số, phát triển bền vững.

Để hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước, việc tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo cần tập trung vào xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo có khả năng thích ứng và kiến tạo tương lai. Các nhà giáo cần có khả năng tương tác, gắn kết giữa nhà trường với gia đình, cộng đồng, trao đổi giữa các trường học, và làm việc hiệu quả trong các nhóm đa ngành.

Đặc biệt, nhà giáo cần có năng lực mới như năng lực hợp tác, năng lực nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Việc đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo trong tương lai phải tích hợp mạnh mẽ các kỹ năng liên ngành và giao tiếp, chuyển trọng tâm từ sự xuất sắc cá nhân sang tác động tập thể.

Một số giải pháp ưu tiên được khuyến nghị trong việc tổ chức thực hiện Luật Nhà giáo:

– Phát triển các chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo theo hướng chuyển đổi, thích ứng và đáp ứng sự tiến hóa của nghề dạy học.

– Phát huy quyền tự chủ, tự quyết cùng các kỹ năng lãnh đạo và quản lý của nhà giáo để thực hiện sáng tạo các hoạt động chuyên môn.

– Thúc đẩy cơ chế hợp tác và làm việc nhóm trong hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo.

– Đẩy mạnh triển khai xây dựng và phát triển văn hóa học đường, với hạt nhân trung tâm là hệ giá trị chuẩn mực của con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và hợp tác quốc tế.

Đưa Luật Nhà giáo vào cuộc sống đòi hỏi tiếp cận toàn diện, toàn Chính phủ, toàn xã hội, để hiện thực hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao vị thế, động lực, năng lực của đội ngũ nhà giáo với tư cách lực lượng chính chịu trách nhiệm đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.