Một tình trạng đáng quan ngại đang diễn ra trong ngành xuất khẩu nông sản của Việt Nam, khi hàng trăm tấn thanh long, ớt, đậu bắp đang bị mắc kẹt tại các kho lạnh do không thể xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) vì vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Thông tư 12/2025/TT-BNNMT, có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, đã chuyển trách nhiệm cấp phép này từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương.

。然而, Sở An toàn thực phẩm tại các địa phương, bao gồm cả Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này do sự không rõ ràng trong quy định pháp luật. Điều này đã gây ra tình trạng tê liệt trong việc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đầu tháng 7 đến nay, nhiều lô hàng như thanh long, ớt, đậu bắp bị mắc kẹt không xuất được sang EU vì thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, có khoảng 250 tấn hàng gia vị trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu. Trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu trước đây thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý.

Trong khi đó, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này. Tại hội nghị tổ chức ngày 29-7 giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.

Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp. Như vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để giải quyết vấn đề này và đảm bảo hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam được diễn ra suôn sẻ.

Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cần đặc biệt chú ý đến việc đáp ứng các quy định về an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm để tránh những rủi ro không đáng có. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần tích cực phối hợp để giải quyết các vướng mắc và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xuất khẩu hàng hóa. Việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu cần được thực hiện một cách nhanh chóng và minh bạch để không gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp.

Để giải quyết tình trạng này, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan chức năng, đặc biệt là Sở An toàn thực phẩm các địa phương. Cần rà soát lại các quy định pháp luật và quy trình cấp phép để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm được thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả. Đồng thời, cần có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đáp ứng các quy định về an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm.

Phó Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk Đỗ Hữu Huy vừa tiến hành buổi làm việc với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk, còn được biết đến với tên gọi Simexco Daklak, vào sáng ngày 22/7. Trong buổi làm việc, ông Đỗ Hữu Huy đã ghi nhận và bày tỏ sự trân trọng đối với những thành tích ấn tượng mà công ty đã đạt được trong thời gian vừa qua. Những thành tích này không chỉ phản ánh sự đoàn kết, thống nhất trong chỉ đạo mà còn là minh chứng cho vai trò hạt nhân chính trị vững chắc của Đảng bộ doanh nghiệp.

Đặc biệt, ông Đỗ Hữu Huy đánh giá cao tinh thần chủ động, sáng tạo và cầu thị thể hiện trong hoạt động của Simexco Daklak. Công ty đã có những bước tiến đáng kể trong hội nhập quốc tế, đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế và thực hiện thành công nhiều hợp tác chiến lược mang tính định hướng. Mặc dù kết quả cụ thể về chuyển đổi số vẫn còn đang trong quá trình thực hiện, nhưng tinh thần và tiến độ triển khai được xem là rất đáng khích lệ.

Trong bối cảnh thương mại quốc tế đang trải qua nhiều biến động, đặc biệt với các chính sách thuế mới từ Hoa Kỳ, Phó Bí thư Tỉnh ủy Đỗ Hữu Huy đã đề nghị công ty tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, Simexco Daklak cần xây dựng và củng cố năng lực lãnh đạo toàn diện, tiến hành rà soát và hoàn thiện các quy định nội bộ theo Chỉ thị 59 và Luật 68 sắp có hiệu lực. Việc này không chỉ giúp công ty hoạt động hiệu quả hơn mà còn đảm bảo sự tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Bên cạnh đó, ông Đỗ Hữu Huy cũng nhấn mạnh việc phát triển sản phẩm chế biến sâu, mở rộng vùng nguyên liệu trên phạm vi quốc tế, và đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm cà phê đặc sản, cà phê hòa tan. Công ty cũng được khuyến khích nghiên cứu và đầu tư vào nhà máy chế biến gạo, tận dụng tối đa phụ phẩm theo hướng kinh tế tuần hoàn, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất và phát triển bền vững.

Không chỉ vậy, Phó Bí thư Tỉnh ủy còn lưu ý công ty cần chú trọng hơn nữa đến việc xây dựng thương hiệu, thiết kế bao bì, và chiến lược marketing sản phẩm, tạo ra thị trường từ những sản phẩm thử nghiệm với số lượng hạn chế. Ngoài ra, việc tập trung nghiên cứu các mô hình du lịch cà phê gắn với bản sắc văn hóa dân tộc tại Buôn Đôn cũng được xem là một hướng đi tiềm năng mà công ty có thể khai thác.

Về nguồn nhân lực, ông Đỗ Hữu Huy nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ưu tiên phát triển và tạo cơ hội cho những người đã lâu dài cống hiến cho công ty. Đồng thời, công ty cũng cần mạnh dạn thuê mướn chuyên gia giỏi từ bên ngoài để hỗ trợ và bổ sung chuyên môn. Ngoài vấn đề thu nhập, công ty cũng cần quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần của người lao động, bảo đảm thu nhập năm sau cao hơn năm trước, đồng thời gắn kết chặt chẽ với công tác chăm lo an sinh xã hội trên toàn chuỗi giá trị.

Kết thúc buổi làm việc, ông Đỗ Hữu Huy đã bày tỏ kỳ vọng vào sự phát triển vượt bậc của Simexco Daklak trong tương lai, mong muốn công ty tiếp tục khẳng định vai trò là một doanh nghiệp chủ lực của tỉnh trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản và phát triển bền vững. Simexco Daklak hy vọng sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ và quan tâm từ phía Tỉnh ủy trong thời gian tới, để thực sự trở thành một điểm sáng trong nền kinh tế của tỉnh Đắk Lắk.