Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng và nhân lực. Tuy nhiên, quá trình này cũng mở ra cơ hội lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ công. Để xây dựng một hệ thống chính phủ số hiệu quả, lấy người dân làm trung tâm, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong quản lý nhà nước, Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc.

Thách thức chuyển đổi số khu vực công

Tại Diễn đàn ‘Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội’ diễn ra ngày 17/7, ông Phạm Mạnh Hùng – Phó Tổng Giám đốc VOV cho biết, khu vực công được xác định là người dẫn đường và là tiền đề vững chắc cho sự phát triển kinh tế – xã hội thông qua quá trình số hóa và thích ứng nhanh chóng. Chuyển đổi số trong khu vực công là một đột phá hàng đầu và là động lực chính để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và ngăn chặn nguy cơ tụt hậu.

Tuy nhiên, việc triển khai quá trình chuyển đổi số trong khu vực công cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức về hạ tầng số. Đặc biệt là ở cấp cơ sở, dữ liệu chưa đồng bộ, thiếu kết nối, thiếu chia sẻ giữa các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu, tâm lý e dè đổi mới ở một số nơi. Cùng với đó, hệ thống thể chế và chính sách pháp luật về chuyển đổi số còn chưa hoàn thiện và thiếu đồng bộ.

Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa – Phó Viện trưởng Viện Trí Việt IVM/VUSTA, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, thách thức lớn nhất trong chuyển đổi số khu vực công là các vấn đề liên quan đến cơ sở hạ tầng công nghệ và nguồn lực. Nhiều cơ quan nhà nước vẫn sử dụng các hệ thống công nghệ cũ kỹ, không đồng bộ, gây khó khăn trong việc tích hợp các giải pháp số hóa mới.

Xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc

Ông Chử Đức Hoàng – Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) kiến nghị, để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đang tập trung vào việc xây dựng một thể chế kiến tạo vững chắc, tạo nền móng vững chắc cho sự phát triển. Trong đó, việc hình thành các cơ chế thử nghiệm đóng vai trò then chốt, cho phép kiểm tra và hoàn thiện các giải pháp số hóa trước khi triển khai rộng rãi.

Để cụ thể hóa những định hướng này, việc thể chế hóa các quy định pháp luật là vô cùng cần thiết. Một trong những yếu tố cốt lõi để hiện thực hóa chuyển đổi số là việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành đồng bộ, liên thông.

Chuyển đổi số thành công đòi hỏi sự đầu tư mạnh mẽ vào con người và một niềm tin vững chắc vào đội ngũ. Nếu thiếu đi niềm tin, mọi nỗ lực sẽ trở nên vô nghĩa. Điều này đặc biệt đúng khi xây dựng đội ngũ công nghệ thông tin (IT) và chuyên gia – những nhân tố cốt lõi cho sự phát triển.

Ông Nguyễn Hữu Thái Hoà đề xuất, cần tăng ngân sách cho việc nâng cấp cơ sở hạ tầng số, như trung tâm dữ liệu quốc gia và mạng 5G, đặc biệt ở các địa phương. Đồng thời xây dựng các chương trình đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức, hợp tác với các trường đại học và doanh nghiệp để phát triển nguồn nhân lực công nghệ.

Việt Nam cần khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp số cho khu vực công, như ứng dụng AI, blockchain, hoặc IoT. Ngoài ra, cần triển khai các chiến dịch truyền thông để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, đảm bảo các nền tảng dễ sử dụng và hỗ trợ đa ngôn ngữ.

Ngày 17/8, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã dẫn đầu đoàn công tác đến thăm Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) về công nghệ cao và chip bán dẫn của Tập đoàn FPT tại Đà Nẵng. Đây là hoạt động trong khuôn khổ Lễ khởi động phòng thí nghiệm phục vụ sản xuất công nghệ đóng gói tiên tiến cho vi mạch bán dẫn, hay còn gọi là Dự án FAB-lab.

Trung tâm R&D về công nghệ cao và chip bán dẫn của FPT đặt tại Công viên phần mềm Đà Nẵng, số 2, ven sông Hàn. Tại đây, ông Trần Đăng Hoà, Chủ tịch FPT IS – Tập đoàn FPT, đã giới thiệu các giải pháp công nghệ “Make in Vietnam – Made by FPT” đang được nghiên cứu và triển khai. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá cao những nỗ lực nghiên cứu và phát triển công nghệ của đội ngũ chuyên gia FPT, đồng thời động viên cán bộ, kỹ sư tiếp tục phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

Trước sự có mặt của Bộ trưởng, ông Hoà đã chia sẻ chiến lược của FPT trong việc phát triển hệ sinh thái giải pháp trong lĩnh vực công nghệ cao. FPT đang tập trung vào các nền tảng phục vụ chính phủ số, đô thị thông minh, y tế, giáo dục, tài chính – ngân hàng, sản xuất – công nghiệp, cũng như các giải pháp hỗ trợ quản trị dữ liệu và điều hành. Các sản phẩm của FPT được tích hợp công nghệ tiên tiến như Trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big Data)… nhằm đáp ứng bài toán đặc thù của từng lĩnh vực và nhu cầu chuyển đổi số sâu rộng của cả khu vực công và tư nhân.

Đặc biệt, trong năm 2024, FPT đã và đang tập trung phát triển nhiều sản phẩm tại Đà Nẵng, đóng góp trực tiếp vào mục tiêu giải bài toán thực tiễn bằng công nghệ và thúc đẩy sáng tạo nội lực tại địa phương. Điều này cũng phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 136 của Quốc hội về phát triển thành phố Đà Nẵng trở thành trung tâm công nghệ của cả nước.

Không chỉ dừng lại ở đó, FPT mong muốn được đồng hành với thành phố Đà Nẵng trong việc thúc đẩy phát triển công nghệ cao, hiện thực hóa định hướng Nghị quyết 57. 20 năm trước, FPT đã cùng Đà Nẵng khởi đầu giấc mơ xuất khẩu phần mềm. Trong 20 năm tiếp theo, FPT mong muốn viết tiếp giấc mơ về Trí tuệ nhân tạo (AI) và chip bán dẫn. Với kinh nghiệm 37 năm song hành chuyển đổi số tại Việt Nam và khu vực, sở hữu mạng lưới đối tác toàn cầu, FPT cam kết thu hút đối tác và chuyên gia hàng đầu về thành phố, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ “Make in Vietnam” – “Make in Đà Nẵng”.

Trước đó, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã tham dự Lễ khởi động phòng thí nghiệm phục vụ sản xuất công nghệ đóng gói tiên tiến cho vi mạch bán dẫn (Dự án FAB-lab). Đây là dự án quan trọng nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu, thiết kế và sản xuất vi mạch bán dẫn tại Việt Nam, đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn trong nước.

Sáng kiến này cũng thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ đối với việc phát triển ngành công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam, cũng như sự cần thiết của việc tạo ra các phòng thí nghiệm và cơ sở nghiên cứu hiện đại để hỗ trợ các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Thông qua chuyến thăm và làm việc tại FPT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã khẳng định lại sự ủng hộ của Bộ Khoa học và Công nghệ đối với các doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực công nghệ cao. Đồng thời, Bộ trưởng cũng kỳ vọng FPT và các doanh nghiệp khác tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp công nghệ cao, giúp Việt Nam trở thành điểm sáng trong bản đồ công nghệ thế giới.

Trong chiều cùng ngày, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với Thành ủy, UBND thành phố Đà Nẵng cùng các doanh nghiệp công nghệ tiêu biểu. Tại đây, các đại biểu đã thảo luận về tiềm năng, lợi thế và các giải pháp để phát triển ngành công nghiệp công nghệ cao tại Đà Nẵng, từ đó đưa ra các đề xuất, kiến nghị để đẩy mạnh sự phát triển của lĩnh vực này trong thời gian tới.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò quan trọng của thành phố Đà Nẵng trong việc phát triển ngành công nghiệp công nghệ cao. Bộ trưởng cũng ghi nhận và đánh giá cao các đề xuất, kiến nghị của các doanh nghiệp, và khẳng định Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tích cực hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để giúp các doanh nghiệp, địa phương phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.