Trong xã hội hiện đại, việc đảm bảo dinh dưỡng cân bằng cho cả gia đình đang trở thành một thách thức lớn, đặc biệt với những gia đình đa thế hệ. Mỗi thành viên từ ông bà cao tuổi, cha mẹ ở độ tuổi sung sức đến con cháu đang lớn đều có những nhu cầu dinh dưỡng và khẩu vị rất riêng biệt. Mâm cơm chung không còn là câu chuyện đơn giản.

PGS.TS.BS. Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết rằng để xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng và đảm bảo sức khỏe cho từng cá nhân trong gia đình đa thế hệ là một bài toán khó. Ông nhấn mạnh rằng, cả rau và thịt đều đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe, và việc ưu tiên thái quá một nhóm hay một thực phẩm cụ thể nào đều tiềm ẩn nguy cơ.

Thịt là nguồn chất đạm dồi dào và thiết yếu cho việc xây dựng cơ bắp, sửa chữa mô, và sản xuất các enzyme, hormone quan trọng. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều thịt đỏ và thịt đã qua chế biến, có thể làm tăng đáng kể lượng chất béo bão hòa và cholesterol xấu, từ đó đẩy cao nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, mỡ máu cao, gout và thậm chí là một số loại ung thư.

Ngược lại, rau xanh và trái cây là kho tàng của vitamin, khoáng chất, chất xơ và các hợp chất chống oxy hóa. Việc thiếu hụt rau xanh có thể dẫn đến thiếu vi chất dinh dưỡng và gây táo bón. Tuy nhiên, nếu chỉ ăn rau quả mà bỏ qua thịt hoặc các nguồn đạm và vi chất quan trọng khác, rất dễ dẫn đến thiếu máu thiếu sắt, thiếu protein, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ.

Chuyên gia cũng lưu ý rằng không có một tỷ lệ chuẩn cứng nhắc nào áp dụng cho tất cả mọi người, vì nhu cầu dinh dưỡng luôn biến đổi theo độ tuổi, giới tính, mức độ hoạt động thể chất và tình trạng sức khỏe cụ thể. Tuy nhiên, theo khuyến nghị chung, một chế độ ăn cân bằng cần bao gồm ngũ cốc chiếm phần lớn nhất, tiếp theo là rau xanh và trái cây (ít nhất 400g một ngày) sau đó đến các nguồn đạm đa dạng (thịt, cá, trứng, đậu đỗ), cuối cùng là chất béo lành mạnh và cần đảm bảo đa dạng các loại thực phẩm.

Để giải quyết tình huống nan giải của gia đình đa thế hệ, chuyên gia đề xuất một nguyên tắc cốt lõi là đa dạng chế biến và định lượng khẩu phần. Đây là cách để mọi thành viên đều có thể ăn chung mâm cơm nhưng vẫn nhận được dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu riêng.

Với ông bà bị mỡ máu, đái tháo đường: Nên ưu tiên đạm dễ tiêu như các loại cá, thịt gia cầm bỏ da, trứng, sữa ít béo, đậu phụ và các loại đậu đỗ. Lượng thịt đỏ cần kiểm soát dưới 500g/1 tuần, nên tiêu thụ khoảng 2-3 bữa/tuần, ưu tiên phần nạc.

Đối với con gái tuổi dậy thì: Cần đảm bảo đủ chất đạm từ đa dạng nguồn (thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ), bổ sung thêm sắt từ thịt đỏ, gan, lòng đỏ trứng, và canxi từ sữa.

Để bữa cơm gia đình vẫn có sự thống nhất mà vẫn cá nhân hóa khẩu phần, chuyên gia đưa ra những lời khuyên thiết thực:

Thứ nhất, chế biến món ăn chung theo hướng lành mạnh, hạn chế chiên rán, tẩm ướp quá đậm đà.

Thứ hai, đa dạng nguồn đạm trên mâm cơm.

Thứ ba, cung cấp rau xanh phong phú, theo mùa.

Thứ tư, điều chỉnh khẩu phần ăn riêng.

Thứ năm, trò chuyện về nhu cầu cá nhân để gia đình gắn kết.

Việc hiểu đúng về vai trò của từng nhóm thực phẩm, linh hoạt trong chế biến, và cá nhân hóa khẩu phần ăn là chìa khóa để xây dựng những bữa cơm không chỉ ngon miệng mà còn đảm bảo sức khỏe cho từng thành viên.

Ajinomoto Việt Nam – Chìa khóa dinh dưỡng cho thế hệ tương lai

Với hơn 100 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thực phẩm và sức khỏe từ Tập đoàn Ajinomoto, Ajinomoto Việt Nam đã và đang đóng góp vào việc xây dựng nền tảng dinh dưỡng vững chắc cho thế hệ tương lai. Công ty hiểu rằng, dinh dưỡng chính là chìa khóa và là nền tảng cho sự phát triển bền vững của trẻ em Việt Nam.

Hướng tới cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ em, Ajinomoto Việt Nam hiện đang triển khai nhiều sáng kiến thiết thực. Trong đó, Chương trình Dinh dưỡng Bà mẹ và Trẻ em và Dự án Bữa ăn học đường là hai sáng kiến nổi bật, thể hiện cam kết của công ty trong việc đồng hành cùng sự phát triển của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc trẻ hoàn thành bậc tiểu học.

Chăm sóc dinh dưỡng bắt đầu từ ba tháng đầu thai kỳ là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ nhỏ. Ajinomoto Việt Nam đã phối hợp cùng Cục Bà mẹ – Trẻ em và Viện Dinh dưỡng Quốc gia – Bộ Y tế triển khai Chương trình Dinh dưỡng Bà mẹ và Trẻ em trên toàn quốc từ năm 2020. Một trong những nội dung chính của chương trình là xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng dành cho phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em từ 7 tháng đến 60 tháng tuổi.

Phần mềm xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng được thiết kế với hơn 2.000 món ăn phù hợp với từng giai đoạn thai kỳ của mẹ và phát triển của trẻ. Chị Lê Thị Luyến, thai phụ tại Bệnh viện Phụ Sản Trung ương, cho biết phần mềm dễ sử dụng và đa dạng thực đơn theo nhiều giai đoạn thai kỳ và cả sau sinh.

Cải thiện chất lượng bữa ăn học đường tại Việt Nam là mục tiêu của Dự án Bữa ăn học đường. Dự án này được ra đời với sự phối hợp giữa Ajinomoto Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Viện Dinh dưỡng Quốc gia – Bộ Y tế. Dự án mang đến phần mềm xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng được thiết kế theo nhu cầu dinh dưỡng của lứa tuổi tiểu học, đa dạng và ngon miệng. Dự án đã được triển khai tại hơn 4.300 trường tiểu học bán trú, mang đến bữa ăn cân bằng và giáo dục dinh dưỡng cho hơn 2,2 triệu học sinh.

Các sáng kiến của Ajinomoto Việt Nam không chỉ góp phần cải thiện chất lượng bữa ăn, tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ, mà còn giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của dinh dưỡng trong đời sống. Đây cũng là minh chứng cho cam kết của Ajinomoto Việt Nam trong hành trình hiện thực hóa mục đích tồn tại của công ty là góp phần mang đến sức khỏe và hạnh phúc cho người dân và xã hội Việt Nam.