Cẩm nang An ninh mạng tháng 7/2025 của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) vừa được phát hành, mang đến những kỹ năng cơ bản để học sinh tự bảo vệ mình trên mạng. Điều đặc biệt là cẩm nang này được thực hiện bởi nhóm 4 học sinh lớp 6 với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI).

Thống kê cho thấy, các số trước của cẩm nang an ninh mạng đã thu hút hơn 130.000 lượt tham gia của người dùng trên cả nước. Cẩm nang tháng 7/2025 là một ấn phẩm đặc biệt, được chính các bạn học sinh lớp 6 thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia đến từ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia.

Nhóm học sinh đã tìm hiểu và lựa chọn 5 tình huống phổ biến nhất mà học sinh thường gặp, bao gồm chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội, nhận được hướng dẫn truy cập link để ‘hack game, nhận quà’, nhận được video từ tài khoản không rõ danh tính, nhận được cuộc gọi thông báo trúng thưởng, yêu cầu cung cấp thông tin, và bị chê bai, nói xấu trên mạng xã hội.

Qua các tình huống này, chuyên gia của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đã phân tích và hướng dẫn các em tìm ra hướng giải quyết tốt nhất để tự bảo vệ mình. Toàn bộ phần nội dung, hình ảnh, âm thanh, biên tập, chỉnh sửa của Cẩm nang An ninh mạng tháng 7 đều được thực hiện bởi các em học sinh, với sự hỗ trợ của AI.

Nhóm học sinh cho biết đã mất khoảng 2 tuần để lên ý tưởng cho cẩm nang và chỉnh sửa lại theo góp ý của chuyên gia Hiệp hội An ninh mạng quốc gia. Cẩm nang không chỉ truyền tải kỹ năng an ninh mạng an toàn cho học sinh trên môi trường mạng, mà còn là dịp để cha mẹ, thầy cô hiểu hơn về các tình huống mà các em có thể gặp phải.

Mục tiêu của Chương trình ‘Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025’ là trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi để biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng. Cẩm nang An ninh mạng tháng 7/2025 là một trong những nỗ lực để đạt được mục tiêu này.

Thông tin chi tiết về cẩm nang có thể được tìm thấy tại trang web của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia. Qua đó, người dùng có thể cập nhật những thông tin mới nhất về an ninh mạng và cách bảo vệ mình trên môi trường mạng.

Nghỉ hè là khoảng thời gian để trẻ em tái tạo năng lượng, bồi đắp kỹ năng và trải nghiệm thực tế. Tuy nhiên, đối với nhiều gia đình, đây lại là giai đoạn đầy thách thức. Sự thay đổi trong nhịp sống gia đình và nỗi lo lắng về việc con trẻ quá phụ thuộc vào thế giới mạng đã trở thành mối quan tâm hàng đầu.

Trường hợp của chị L.T.P., một phụ huynh tại phường Bồ Đề, Hà Nội, là một trong nhiều gia đình đang phải đối mặt với thách thức liên quan đến việc trẻ sử dụng điện thoại thông minh. Chị P. chia sẻ rằng sau gần hai tháng nghỉ hè, các con chị đã bắt đầu có những biểu hiện thay đổi tính cách, trở nên cáu gắt và làm việc thiếu tập trung. Đặc biệt, cô con gái lớn 12 tuổi của chị luôn gắn bó chặt chẽ với chiếc điện thoại, đến mức ăn uống hay đi vệ sinh cũng không rời tay.

Theo bác sĩ Nguyễn Như Mạnh, Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng, việc lạm dụng internet và trò chơi điện tử có thể dẫn đến những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của trẻ. Nghiện game và internet có thể gây ra các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, và căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng giao tiếp xã hội, gây rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và làm suy giảm hiệu quả học tập cũng như công việc.

Tiến sĩ Đặng Hoàng Ngân, chuyên gia tâm lý học phát triển trẻ em và thanh thiếu niên, cũng cảnh báo rằng trẻ em sử dụng mạng xã hội có nguy cơ bắt chước hành vi xấu lan truyền trên mạng, hình thành niềm tin lệch lạc về giá trị đạo đức, giá trị sống. Một số trẻ tin rằng mạng xã hội là nơi chứa mọi lời giải, thậm chí coi người nổi tiếng là ‘kim chỉ nam’ về tư duy và hành vi hay tin rằng sự giàu có là mục tiêu tối thượng.

Ngoài ra, theo PGS.TS Nguyễn Trọng Lưu, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam, tình trạng sa sút trí tuệ tưởng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nhưng ngày càng có nhiều người trẻ có biểu hiện suy giảm trí nhớ, kém tương tác xã hội và đang bước vào ngưỡng sa sút trí tuệ sớm.

Để giúp trẻ không lún sâu vào thế giới mạng, các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên đồng hành, trò chuyện và định hướng để trẻ sử dụng công nghệ một cách an toàn, lành mạnh. Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo điều kiện để con tham gia những hoạt động ý nghĩa như thể thao, học năng khiếu, kỹ năng sống, hoạt động cộng đồng.

Cha mẹ cũng nên xây dựng thời gian biểu linh hoạt nhưng hợp lý, cân bằng giữa giải trí, vận động thể chất, đọc sách và sinh hoạt ngoài trời. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu thay đổi hành vi như cáu gắt, lo lắng, hay rối loạn giấc ngủ, kém tập trung, ngại giao tiếp, buồn chán, học tập sa sút, cha mẹ cần nhanh chóng tìm đến chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ kịp thời.