Quảng Trị – vùng đất gắn liền với những chiến công hào hùng trong lịch sử, hiện đang trong quá trình chuyển mình mạnh mẽ, khẳng định vị thế mới trên bản đồ du lịch Việt Nam. Với sự phát triển du lịch biển đảo và du lịch trải nghiệm sông nước đang trở thành điểm nhấn quan trọng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Nhằm đáp ứng nhu cầu di chuyển bằng đường thủy ngày càng tăng, tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để bảo đảm an toàn cho người dân và du khách. Hạ tầng đường thủy của tỉnh đang được đầu tư đồng bộ, với 2 loại hình vận tải đường thủy phục vụ du lịch trên địa bàn tỉnh, gồm vận tải du lịch đường biển và vận tải đường thủy nội địa.

Những năm qua, tỉnh đã nỗ lực đầu tư xây dựng hạ tầng cảng bến hiện đại, đồng bộ, phục vụ đắc lực cho hoạt động vận chuyển và đón khách du lịch đường thủy. Với du lịch biển đảo, hệ thống cảng đã được nâng cấp đáng kể. Cảng Cồn Cỏ – Cửa Việt là cảng du lịch đầu tiên của tỉnh, đóng vai trò quan trọng kết nối đất liền với đảo Cồn Cỏ – điểm đến ngày càng hấp dẫn trên bản đồ du lịch Quảng Trị.

Cảng được trang bị cầu tàu hiện đại có thể đón tàu lên đến 200 khách cùng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, kè chắn sóng và bãi đậu an toàn. Bên cạnh đó, hệ thống bến thủy nội địa cũng được chú trọng phát triển. Dự kiến trong năm 2026, tỉnh sẽ đưa vào vận hành thêm các bến thuyền như Nhật Lệ, Quán Hàu, Thần Đinh; tiếp tục khảo sát mở rộng tuyến du lịch đường thủy nội địa trên các sông như Bến Hải, Thạch Hãn, Nhật Lệ, Kiến Giang, sông Gianh…

Bảo đảm an toàn cho du khách khi tham gia các tour, tuyến đường thủy không chỉ phụ thuộc vào hạ tầng mà còn nằm ở khâu kiểm soát chất lượng phương tiện, người điều khiển và đội ngũ phục vụ. Tỉnh Quảng Trị đã thực hiện nghiêm túc công tác đăng kiểm, kiểm định tàu thuyền, đồng thời yêu cầu người lái và nhân viên phục vụ trên thuyền phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định.

Tỉnh cũng tăng cường phối hợp với các sở, ngành và chính quyền địa phương để kiểm tra, hướng dẫn và chỉ đạo các đơn vị hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh, từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ, bảo đảm an toàn cho khách du lịch.

Với sự đầu tư bài bản và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và tinh thần chủ động, trách nhiệm của các doanh nghiệp, cộng đồng du lịch, Quảng Trị đang từng bước xây dựng hình ảnh một điểm đến an toàn, thân thiện, giàu trải nghiệm, đặc biệt trên những hành trình khám phá bằng đường thủy.

Ngày 19/7, vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh58 trên vùng biển Quảng Ninh đã gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, đặt ra vấn đề cấp thiết về việc cần ứng phó hiệu quả hơn với thiên tai và các sự cố do thiên tai gây ra. Tàu Vịnh Xanh58 chở 46 hành khách và 3 thuyền viên rời bến cảng Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh lúc 12h55 cùng ngày. Chỉ 35 phút sau, khi đến gần hang Đầu Gỗ, tàu gặp dông gió lớn và bị lật, khiến tất cả người trên tàu rơi xuống biển. Đến 14h05, tàu mất kết nối GPS.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, cơn dông chiều 19/7 đã quét rất mạnh từ miền Bắc vào miền Trung do ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục đi qua Bắc Bộ, không phải do ảnh hưởng của bão số 3. Đây là một siêu mây dông hiếm gặp trong khí tượng, rất khó dự báo. Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ninh đã có cảnh báo dông lốc, và tàu Vịnh Xanh58 đã rời bến được hơn 30 phút.

Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cao Lê Tuấn Anh nhận định, vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh58 là sự cố thiên tai hi hữu, bất khả kháng và không mong muốn. Ông cũng nhấn mạnh rằng cần phải đánh giá khách quan để không để ảnh hưởng đến sự phát triển chung của ngành du lịch. Ông Cao Lê Tuấn Anh cũng lưu ý không chủ quan, lơ là; sự việc lật tàu Vịnh Xanh58 là sự cảnh tỉnh để các cơ quan chức năng, những người làm trong lĩnh vực du lịch, các chủ tàu, các thuyền viên hoàn chỉnh lại quy trình an toàn. Trong đó, cần phải ban hành quy trình an toàn ngay từ khi xuống tàu.

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phạm Văn Thủy cho biết, đối với sự việc này cần phải cảnh báo và khuyến nghị cho các cơ sở kinh doanh du lịch thường xuyên phải bảo đảm an toàn cho du khách. Còn đối với thiên tai, địch họa cần chủ động phòng ngừa và ứng phó kịp thời. Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam sẽ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và yêu cầu các doanh nghiệp du lịch phải đảm bảo an toàn cho du khách.

TS Phạm Hà, Chủ tịch LuxGroup, cho rằng vụ lật tàu lần này là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ rằng cần một cuộc cách mạng về đăng kiểm, quản lý, cứu hộ thời 4.0. Ông cũng nhấn mạnh rằng cần phải số hóa, giám sát theo thời gian thực để bảo vệ tính mạng cho du khách. TS. Phạm Hà cũng lưu ý, kiểu tàu vỏ đồng, thiết kế đáy phẳng, lại sử dụng vật liệu nhẹ dễ chìm, kiểu lật úp – nếu tiếp tục đưa vào khai thác sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn. LuxGroup đề xuất các giải pháp công nghệ để nâng cao an toàn trong ngành du lịch.

Các chuyên gia và lãnh đạo ngành du lịch đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp để ngăn chặn những sự cố tương tự xảy ra trong tương lai. Sự cố lật tàu Vịnh Xanh58 là một lời cảnh tỉnh cho ngành du lịch và các cơ quan chức năng về việc cần phải đặt an toàn lên hàng đầu. Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng như các cơ quan chức năng khác sẽ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và yêu cầu các doanh nghiệp du lịch phải đảm bảo an toàn cho du khách.

Hiện tại, các cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra nguyên nhân vụ lật tàu và có kế hoạch hỗ trợ cho các gia đình nạn nhân. Sự cố này đã gây ra nhiều thiệt hại về người và của, và là một lời cảnh tỉnh cho ngành du lịch về việc cần phải đặt an toàn lên hàng đầu.

Vụ lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long vừa xảy ra đã gây ra một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ về vấn đề an toàn trong ngành du lịch. Để khôi phục niềm tin cho du khách và công chúng, các chuyên gia tâm lý học và du lịch của Đại học RMIT Việt Nam đã lên tiếng về vấn đề này.

Chuyên gia tâm lý học, Tiến sĩ Joe Othman, giảng viên cấp cao tại Đại học RMIT Việt Nam, cho rằng những sự cố như vậy thường gây ra một loạt cảm xúc phức tạp như sợ hãi, lo lắng, buồn bã… không chỉ với du khách mà cả với chủ tàu. Sự cố này cũng có thể làm giảm lượng khách du lịch, kéo theo đó là thu nhập của người dân địa phương cũng bị ảnh hưởng.

Hạ Long là một địa phương không đông dân, nơi mọi người thường có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế, các đơn vị kinh doanh du lịch có thể cảm nhận được nỗi đau tập thể và trách nhiệm cộng đồng. Thạc sĩ Lê Huy Hoàng, bộ môn Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, nhận định rằng các nghiên cứu về thảm họa hàng hải cho thấy cộng đồng địa phương có thể bị ảnh hưởng khi điểm đến du lịch bỗng trở thành nơi “tưởng niệm”.

Tiến sĩ Katrina Phillips, giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, phân tích rằng khi được chứng kiến hoặc nghe kể về một thảm họa như vụ việc ở vịnh Hạ Long, rủi ro vốn trừu tượng bỗng trở nên rất thật, điều đó làm tăng đáng kể mức độ cảnh giác và sợ hãi của du khách. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định du lịch trong tương lai, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già, những người có xu hướng hủy hoặc hoãn chuyến đi sau các sự cố như vậy.

Tiến sĩ Justin Matthew Pang, Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn Đại học RMIT Việt Nam, chia sẻ rằng đối với du khách nước ngoài, họ không quen thuộc với đặc điểm thời tiết nên có thể đánh giá thấp rủi ro và vẫn mạo hiểm tham quan, khám phá vịnh Hạ Long. Tuy nhiên, trách nhiệm chính thuộc về các chủ tàu và cơ quan chức năng, không phải khách du lịch.

Để khôi phục lòng tin của công chúng và du khách, tiến sĩ Pang kêu gọi các chủ tàu phải quản lý nghiêm ngặt số lượng người trên tàu, đảm bảo đủ áo phao…. Đồng thời, đề xuất cơ quan chức năng nên ban hành lệnh cấm toàn diện các hoạt động tàu thuyền khi thời tiết xấu, nhằm bảo vệ cả người dân địa phương lẫn du khách. Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra an toàn, đánh giá các chủ tàu thường xuyên và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm từ cơ quan chức năng.

Các chiến dịch truyền thông giáo dục cộng đồng và thông tin dự báo thời tiết rõ ràng sẽ đóng vai trò then chốt. Tiến sĩ Pang cũng dẫn chứng thảm kịch chìm phà MV Sewol tại Hàn Quốc năm 2014 đã cướp đi 304 sinh mạng. Lúc đó, Hàn Quốc đã phản ứng bằng cách gây áp lực với các hiệp hội hàng hải, thành lập các tổ chức an toàn từ cơ sở và xây dựng văn hóa trách nhiệm.

Tiến sĩ Pang nhấn mạnh rằng Việt Nam có thể học tập cách làm của Hàn Quốc, chính quyền cần tăng cường xây dựng ý thức trách nhiệm chăm sóc hành khách đối với chủ tàu để lấy lại niềm tin từ người dân địa phương và khách du lịch, hướng đến tư duy vận hành an toàn và lấy khách hàng làm trọng tâm. Theo thời gian, những hành vi nguy hiểm sẽ bị loại bỏ, từ đó hình thành một ngành du lịch an toàn, bền vững, được vận hành theo những chuẩn mực tốt nhất và có trách nhiệm.