Logistics xanh đang trở thành yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp tại Việt Nam ứng phó và phục hồi trước những cú sốc kinh tế toàn cầu. Tại tọa đàm “Chính sách tài chính phát triển logistics xanh” do Tạp chí Kinh tế – Tài chính tổ chức gần đây tại TPHCM, các chuyên gia đã đưa ra những nhận định và giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.
Logistics hiện đóng góp khoảng 40-42 tỷ USD vào nền kinh tế Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng 14-16%/năm, thuộc nhóm cao nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, đây cũng là lĩnh vực có mức phát thải khí nhà kính lớn, đặc biệt trong vận tải đường bộ, với chi phí logistics chiếm tới 16-18% GDP, cao hơn nhiều nước trong khu vực.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, nhấn mạnh rằng logistics xanh là điều kiện bắt buộc để hàng hóa Việt vượt rào cản kỹ thuật mới. Các chứng chỉ môi trường sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh thiết yếu trong tương lai gần. Ông Hải cũng cho biết, việc đầu tư vào vận tải tiết kiệm nhiên liệu, container thông minh, quản lý số hóa… không chỉ bảo vệ môi trường mà còn giúp giảm chi phí dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh giá nhiên liệu biến động.
Hiện nay, ngành hải quan đang nỗ lực số hóa để giúp rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa. Ông Đào Duy Tám, Trưởng Ban Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan, cho biết từ năm 2020 đến nay, 100% chi cục hải quan trên cả nước đã thực hiện thủ tục điện tử, giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm phát thải. Ngành hải quan cũng đang đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ mới như AI, IoT, blockchain, camera cảm biến, dữ liệu lớn… để tự động hóa giám sát hàng hóa tại cảng biển, cửa khẩu.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cho biết đã sẵn sàng cho bước chuyển xanh nhưng vẫn loay hoay vì thiếu vốn, thiếu cơ chế ưu đãi và chính sách hỗ trợ. Các chuyên gia và doanh nghiệp tại tọa đàm đã đề xuất cần có chính sách tài chính cụ thể để tiếp sức cho doanh nghiệp trên hành trình “xanh hóa” logistics, bao gồm các giải pháp như tín dụng xanh, ưu đãi thuế, hỗ trợ lãi suất, quỹ đổi mới công nghệ…
