Chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông đang trở thành một trong những hướng đi quan trọng trong bối cảnh nông nghiệp hiện đại và tích hợp công nghệ. Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã và đang tích cực triển khai các hoạt động nhằm ứng dụng công nghệ thông tin vào khuyến nông, với mục tiêu chuyển đổi hoạt động khuyến nông từ môi trường truyền thống sang môi trường số.
Qua đó, mục tiêu của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia là giúp nông dân tiếp cận kiến thức mới, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Trong giai đoạn từ năm 2021 đến 2023, Trung tâm đã triển khai dự án khuyến nông Trung ương thông qua mô hình sản xuất rau chất lượng cao ứng dụng công nghệ thông tin kết nối cung cầu tại một số tỉnh phía Bắc. Dự án đã đạt được những kết quả tích cực với 55 ha sản xuất rau theo chuỗi thương phẩm chất lượng cao, 18 mô hình và 698 hộ dân tham gia.
Năng suất bình quân của các mô hình đều đạt và vượt so với mục tiêu đề ra. Cụ thể, năng suất bình quân sản xuất dưa thơm đạt 33,8 tấn/ha, rau cải 25,2 tấn/ha, cà chua 59,3 tấn/ha. Dự án cũng đã xây dựng cổng thông tin quản trị kết nối cung-cầu, giúp khách hàng nắm được thông tin và kiểm soát từ khâu sản xuất đến sơ chế, đóng gói và ký kết tiêu thụ sản phẩm. So với sản xuất ngoài mô hình, các mô hình này cho hiệu quả kinh tế cao hơn, cụ thể: Mô hình dưa thơm cao hơn 30,6%, rau cải 33,4% và cà chua 22,4%.
Bên cạnh đó, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cũng triển khai mô hình thí điểm nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh ứng dụng công nghệ số, giảm phát thải gắn với tiêu thụ sản phẩm tại tỉnh Thanh Hóa. Mô hình này đã mang lại những kết quả nhất định, đặc biệt là việc ứng dụng hệ thống quan trắc môi trường trong ao giúp người nuôi quản lý chất lượng nước tốt hơn, tiết kiệm chi phí.
Trung tâm Khuyến nông Quốc gia xác định, chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới. Để thực hiện chuyển đổi số lĩnh vực khuyến nông, trung tâm sẽ tập trung vào ba trụ cột là: Truyền thông số; đào tạo, tập huấn số; quản lý số hoạt động khuyến nông. Từ năm 2021, trung tâm đã xây dựng đề án chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông giai đoạn 2021-2025 và đã đạt được những thành công ban đầu.
Việc ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp nói chung, hoạt động khuyến nông nói riêng còn gặp nhiều khó khăn do nhận thức của bà con nông dân hạn chế; cơ sở hạ tầng cho phát triển và ứng dụng các công nghệ mới chưa đồng bộ. Do đó, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cần xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung, bảo đảm tính kết nối, liên thông, chia sẻ và đồng bộ hóa từ Trung ương đến địa phương; xây dựng hệ thống khuyến nông số nhằm kết nối hiệu quả với toàn bộ hệ thống khuyến nông. Qua đó, góp phần hiện đại hóa hoạt động khuyến nông và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.
